Heterogeneity of memory marginal zone B cells in the rat

Geheugen-B-cellen in de marginale zone in de milt

Afweercellen in de marginale zone, een stukje van de milt dat vlakbij de bloedbaan ligt, spelen een belangrijke rol bij afweer in geval van infecties in het bloed. Jacobus Hendricks onderzocht de naïeve en geheugen-B-cellen in deze marginale zone. Hij concludeert dat de geheugencellen worden gevormd in het kiemcentrum en dan kunnen migreren naar de marginale zone.

B-cellen in de milt maken afweerstoffen. Deze eiwitten passen door hun vorm precies op de buitenkant van een ziekteverwekker of lichaamsvreemde stof, en zorgen zo dat het afweersysteem ze snel herkent en uit kan schakelen. Bij nieuwe infecties maken verschillende B-cellen verschillende antistoffen die geselecteerd worden in het kiemcentrum, net zolang tot de B cel met de juiste antistof ontwikkeld is. Dit proces gaat gepaard met veranderingen in het DNA. Is een ziekteverwekker eenmaal bestreden, dan blijven geheugen B cellen achter die het juiste DNA hebben om bij een nieuwe infectie direct de juiste antistof te maken.

Hendricks onderzocht B-cellen in de marginale zone van de milt bij ratten. Met behulp van DNA-analyses bekeek hij welke genen er in de cellen aanwezig. Er was al bekend dat in de marginale zone zowel geheugen-B-cellen lagen als naïeve B-cellen, cellen die nog nooit met een antigeen in aanraking zijn gekomen, en dus nog geen antistoffen geproduceerd hebben. Dat verschil vond Hendricks ook door te kijken naar mutaties in het DNA. Vervolgens vergeleek hij de geheugencellen uit de marginale zone met geheugencellen uit andere delen van de milt, waarvan bekend is dat ze ontstaan in het kiemcentrum. Hij concludeert dat ook de geheugen-B-cellen uit de marginale zone in het kiemcentrum zijn ontstaan. Blijkbaar kunnen cellen uit het kiemcentrum zowel marginale-zone-B-cellen worden als B-cellen in andere regio’s van de milt. Het onderzoek van Hendricks geeft meer inzicht in het ontstaan en functioneren van B-cellen in de marginale zone en levert zo een bijdrage aan onze kennis over het immuunsysteem.

Jacobus Hendricks (1973) studeerde aan de universiteiten van Western Cape en Stellenbosch. Zijn onderzoek maakt deel uit van het onderzoeksprogramma Institute for Transplantation, Immunology and Inflammation van onderzoeksinstituut GUIDE van het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG). Het onderzoek werd gefinancierd door het Ubbo Emmius Fonds. Hendricks is inmiddels werkzaam als lector aan de University of KwaZulu Natal in Zuid-Afrika. 

Proefschrift: http://hdl.handle.net/11370/d9fa0b3f-089e-44aa-9436-f81adbfb297b