Dissecting the heterogeneity of acute kidney injury in critical care
Promotie: | Mw. D. (Daniela) Jou-Valencia |
Wanneer: | 08 oktober 2025 |
Aanvang: | 14:30 |
Promotor: | prof. dr. M. (Matijs) van Meurs |
Copromotors: | dr. J. (Jill) Moser, dr. J. Koeze |
Waar: | Academiegebouw RUG / Studenten Informatie & Administratie |
Faculteit: | Medische Wetenschappen / UMCG |

Het ontrafelen van de heterogeniteit van acuut nierletsel op de intensive care.
Acuut nierfalen (AKI) is een plotselinge achteruitgang van de nierfunctie ten gevolge van inflammatoire, ischemische of nefrotoxische schade, veelal veroorzaakt door sepsis, trauma of complexe chirurgie. AKI treft tot 60% van de intensivecarepatiënten en gaat gepaard met aanzienlijke morbiditeit, mortaliteit en een verhoogd risico op chronische nierschade. Ondanks verbeteringen in ondersteunende zorg zijn vroege diagnostiek en effectieve behandeling nog steeds beperkt, mede door de aanzienlijke heterogeniteit in etiologie en klinische presentatie.
Dit proefschrift van Daniela Jou-Valencia beoogt de vroege detectie en classificatie van AKI bij kritisch zieke patiënten te verbeteren door middel van de identificatie van renale biomarkers en klinische variabelen. Daartoe worden plasmabiomarkers en klinische gegevens geanalyseerd in een algemene IC-populatie, en gecombineerd met weefselanalyses van nierbiopten van patiënten met sepsis- en COVID-19-geassocieerd AKI. De rol van het eiwit Klotho wordt nader onderzocht in translationele studies, gebruikmakend van muizen modellen van sepsis en humaan sepsis-geassocieerd AKI.
De bevindingen tonen aan dat de expressie van veelgebruikte biomarkers varieert tussen verschillende AKI-etiologieën en tijdspunten, wat de diagnostische waarde ervan beperkt in een heterogene populatie. Binnen een enkele etiologie, zoals sepsis, suggereren verschillende expressiepatronen het bestaan van subtypen. COVID-19-gerelateerd AKI vertoont unieke kenmerken, waaronder microvasculaire trombose en endotheelschade, passend bij een ischemisch mechanisme. Klotho blijkt in experimentele studies beschermende effecten te hebben tegen nierschade, inflammatie en endotheelfunctiestoornissen.
Dit proefschrift onderstreept het belang van biomarker-geïnformeerde AKI-classificatie op basis van geïntegreerde klinische, histopathologische en moleculaire gegevens, en levert een bijdrage aan de ontwikkeling van precisiediagnostiek en gepersonaliseerde therapieën voor AKI bij kritisch zieke patiënten.