Paradoxes of the schooled society
De paradox van de ‘geschoolde samenleving’
Door de groei en uitbreiding van het onderwijs zijn steeds meer landen in ‘geschoolde samenlevingen’ getransformeerd. Hierin is scholing een centraal en gezaghebbend instituut geworden, dat het denken, handelen en voelen diepgaand vormt. Het onderzoek van Leandros Kavadias richt zich op nationale verschillen in de opkomst van de geschoolde samenleving en de sociologische en psychologische gevolgen daarvan. Hij maakt hierbij gebruik van de Schooled Society Index, een empirische indicator die transnationale verschillen in kaart brengt. Er is een samenhang met verschillen op het gebied van religiositeit, carrièresucces en politieke betrokkenheid. In geschoolde samenlevingen gaan deze ongelijkheden gepaard met de opkomst van een opleidingsgebonden intergroepsrelatie, die centraal staat in hedendaagse en wijdverbreide politieke conflicten.
Meer scholing wordt steeds gezien als een oplossing voor allerhande maatschappelijke problemen. Evengoed brengt de expansie van scholing echter eigen problemen en ongelijkheden met zich mee, die sterk gekoppeld zijn aan denkbeelden over maatschappelijke erkenning en verdienste, gerechtvaardigde vormen van uitsluiting en groepsprocessen die politieke gevolgen hebben. Bovendien beschrijven de resultaten uit het onderzoek door hun mondiaal perspectief niet alleen maatschappelijke en politieke dynamieken uit Westerse, sterk geschoolde samenlevingen, maar ook uit de vaak minder sterk geschoolde samenlevingen uit ‘the Global South’. De recente (jongeren)protesten in landen als Bangladesh, Peru, Kenia en Indonesië kunnen gedeeltelijk door dergelijke dynamieken belicht worden. Sinds het begin van de jaren negentig hebben een aantal landen een explosieve groei van het universitair onderwijs doorgemaakt.