The symphony of kidney health: connecting diet, gut microbiome, bone and vasculature

De symfonie van de niergezondheid: het verbinden van voeding, darmmicrobioom, botten en bloedvaten

Het proefschrift van Fernanda Guedes Rodrigues onderzocht de relatie tussen botstofwisseling, bloedvaatwand verkalkingen en nierafwijkingen bij niertransplantatiepatiënten en patiënten met nierstenen. Het blijkt dat er opvallende overeenkomsten zijn tussen deze patiëntengroepen in de zin van ontregelingen van de calcium- en fosfaatbalans en de invloed daarvan op het ontstaan van bot- en hart- en vaatziekten, en met name vaatverkalking. De rol van het microbioom in de darm, beïnvloed door dieet, werd ook onderzocht.

Een belangrijk voorbeeld van een ontregeling in de calcium-/fosfaat huishouding die bij patiënten met nierfalen vaak voorkomt is de zogenaamde hypoparathyreoïdie. Bij dit ziektebeeld werken de bijschildklieren te snel, wat leidt tot botziekten en verkalkingen in de bloedvaatwand stimuleert. Een succesvolle niertransplantatie kan deze ontregelingen gedeeltelijk corrigeren, maar bij ernstige hyperparathyreoïdie kunnen deze ontregelingen deels blijven bestaan. Om die reden bevelen sommige richtlijnen daarom corectie van hyperparathyreoïdie voor niertransplantatie aan. Dit kan echter ook tot vertraging in de voorbereidingen leiden. Rodrigues vond echter geen verband tussen hyperparathyreoïdie voor de transplantatie en het risico op vroegtijdige sterfte of transplantaatfalen. Na transplantatie blijven niertransplantatiepatiënten een verhoogd risico op cardiovasculaire gebeurtenissen lopen. Rodrigues ontdekte dat factoren gerelateerd aan leefstijl, transplantatie en lichaamssamenstelling de toename van vaatverkalking na transplantatie beïnvloeden.

Niersteenlijden wordt gezien als een systemische ziekte die vaak wordt bepaald door metabole ontregelingen, maar ook is gekoppeld aan een verhoogd risico op zowel botziekte als vaatverkalking. Steenvormers vertoonden in het onderzoek een verhoogde aorta-verkalking, en er was een verband met de Body Mass Index en botparameters. In het proefschrift wordt verder de 'darm-bot-vaat as' onderzocht bij progressieve nierschade, en met name de rol van het microbioom en voedingsfactoren op de gezondheid van bot- en vaatstelsel.

Het proefschrift van toont nieuwe verbanden aan tussen dieet, darm microbioom, bot, nier- en cardiovasculaire gezondheid. Er is een complexe wisselwerking tussen deze orgaansystemen, maar beter begrip van deze processen kan op termijn leiden tot betere preventie en behandeling voor nierpatiënten.

Proefschrift: https://hdl.handle.net/11370/93bef7a9-222f-42ca-9d5c-47d0b86b8b05