Why policies fail
Falend beleid bij de overgang naar duurzame landbouw in de EU en China
Het proefschrift van Junyu Zhang onderzoekt waarom het huidige landbouwbeleid vaak faalt bij het stimuleren van transities naar sterke duurzaamheid in de landbouwsectoren van de EU en China. Het falende beleid wordt benaderd als een normatief oordeel, gebaseerd op kritische wetenschappelijke literatuur. Bovendien wordt dat gebruikt als een analytische lens om transities te onderzoeken die ingebed zijn in beleidsvorming en bestuur in de praktijk.
Enerzijds erkent het onderzoek van Zhang de politieke realiteit die duurzaamheidstransities niet bevordert. Anderzijds onderstreept het de noodzaak van systemische verandering en biedt het mogelijke wegen vooruit. Verandering binnen het beleidsdomein, door middel van discursieve, politieke, culturele en institutionele verschuivingen, is specifiek noodzakelijk om van beleid een katalysator voor duurzaamheidstransities te maken.
Belangrijker nog is het om voortdurend alternatieven te bedenken en na te streven, zoals initiatieven voor gemeenschapslandbouw, niet als nichekeuzes, maar als serieuze oplossingen om het landbouwsysteem te transformeren richting sterke duurzaamheid.
Het proefschrift maakt gebruik van een kader dat twee opkomende stromingen in transitieonderzoek met elkaar verbindt: het sociaalecologische transitieperspectief, geïnformeerd door studies gericht op ‘degrowth’ (ontgroeien), alsmede het socio-technische transitieperspectief, gebaseerd op systeemdenken. Met behulp van kernconcepten uit beide paradigma’s conceptualiseert Zhang vier transitiedynamieken: ontgroeien, hergroepering, destabilisatie en herplaatsing, als insteekpunten om beleidsfalen te identificeren en verklaren.
De bevindingen tonen aan dat beleidsdiscoursen, governance-structuren en politieke weerstand het huidige landbouwsysteem hebben versterkt en tegelijkertijd transformatieve trajecten in de EU en China hebben beperkt. Belangrijke transitiedynamieken worden ofwel gemarginaliseerd in dominante beleidsdiscoursen en beleidsagenda’s, of slagen er niet in zich te materialiseren in governance-praktijken en politieke besluitvorming. Dit toont een fundamenteel verkeerde configuratie: de waarden en structuren die het beleid sturen blijven gericht op groeigerichte doelen, in plaats van sterke duurzaamheid in de sector te bevorderen.