Improve and remove
Verbeteren en verwijderen
Dit proefschrift van Paul Geertsema onderzoekt autosomaal dominante polycysteuze nierziekte (ADPKD). Dit is een erfelijke aandoening die wordt gekenmerkt door het vroegtijdig ontstaan van meerdere niercysten die in de loop van de tijd groter worden. Deze ziekte veroorzaakt pijn, infecties, maag-darmklachten, cystebloedingen, nierstenen en een geleidelijk verlies van nierfunctie. Sinds 2017 is tolvaptan beschikbaar om de ziekteprogressie te vertragen; vier jaar behandeling stelt het eindstadium van nierfalen met ongeveer één jaar uit, hoewel het middel bijwerkingen veroorzaakt, zoals een hoge urineproductie, dorst en nycturie.
Langdurige behandeling met tolvaptan vermindert de achteruitgang van de nierfunctie met tot wel 24% vergeleken met onbehandelde controles, met sterkere effecten bij patiënten met een grotere vasopressineblokkade. Een verlaging van de zout- en eiwitinname vermindert het urinevolume met ongeveer 11%, vooral bij patiënten met een hoge uitgangswaarde.
Een terughoudende benadering van nefrectomie vóór transplantatie wordt ondersteund: slechts ongeveer een derde van de patiënten heeft een nierverwijdering vóór transplantatie nodig, zonder verschil in overleving of operatieve complicaties in vergelijking met procedures na transplantatie. De kwaliteit van leven verbeterde na transplantatie en nefrectomie, en bilaterale nefrectomie leverde betere fysieke uitkomsten op dan unilaterale verwijdering.
Een systematische review en samenwerking met Europese nier- en urologieverenigingen resulteerden in een richtlijn die gezamenlijke besluitvorming stimuleert, unilaterale minimaal invasieve chirurgie prefereert bij beperkte ruimte, en stelt dat een preventieve nefrectomie vóór transplantatie niet nodig is.
Tot slot verminderde een stapsgewijs, multidisciplinair pijnbehandelingsprotocol (van niet-farmacologische tot chirurgische interventies) effectief pijn en opioïdgebruik bij patiënten met chronische niergerelateerde pijn, wat wijst op een bredere toepasbaarheid buiten ADPKD.