Unraveling the driving force of COPD with a special focus on SEO-COPD
| Promotie: | N.J. Bekker |
| Wanneer: | 04 juni 2025 |
| Aanvang: | 12:45 |
| Promotors: | dr. C.A. (Corry-Anke) Brandsma, prof. dr. M. (Maarten) van den Berge, W. (Wim) Timens |
| Waar: | Academiegebouw RUG |
| Faculteit: | Medische Wetenschappen / UMCG |
Het ontrafelen van de drijvende kracht achter COPD met een speciale focus op SEO-COPD
‘Chronic Obstructive Pulmonary Disease’ (COPD) is een veelvoorkomende ziekte waarbij de longen zijn beschadigd; hierdoor is het moeilijk om voldoende zuurstof in te ademen. De grootste risicofactor voor COPD is het inademen van schadelijke luchtdeeltjes zoals sigarettenrook.
COPD heeft meerdere ziektevarianten. ‘Severe Early-Onset COPD’ (SEO-COPD) is een ernstige variant die ontstaat op relatief jonge leeftijd (55 jaar of jonger) ten opzichte van ‘gewone’ COPD en momenteel begrijpen we de oorzaak hiervan nog niet goed.
Het doel van dit onderzoek van Niek Bekker was de ziekteprocessen van COPD en SEO-COPD beter te begrijpen. Dit werd gedaan via ‘multi-omics’ onderzoek, waarbij vanuit verschillende biologische invalshoeken (DNA, RNA, microRNA en eiwit) werd gekeken naar veranderingen bij COPD. Daarnaast werd ook kleuring van longweefsels gebruikt om microscopisch de moleculaire veranderingen te visualiseren. Zo kon er verband worden gelegd tussen het ziektebeeld in de longen van SEO-COPD en COPD patiënten en de genetische en moleculaire veranderingen die COPD veroorzaken.
De onderzoekers identificeerden een gecombineerd profiel van veranderde RNA, microRNA en eiwit expressie in SEO-COPD longweefsel dat uniek is ten opzichte van ‘gewone’ COPD. Deze veranderingen wijzen op een mogelijke auto-immuunrespons waarbij de eigen afweer deels het eigen longweefsel lijkt te schaden. Ook identificeerden ze veranderingen in het bindweefsel wat zorgt voor stevigheid van de longen en een verstoord longweefselherstelmechanisme in SEO-COPD. Verder vonden zij meerdere genetische risicovarianten die wellicht vatbaarheid voor SEO-COPD kunnen verklaren.
De bevindingen vormen een goede basis voor beter begrip van SEO-COPD en bieden meerdere aangrijpingspunten voor vervolgonderzoek naar mogelijke nieuwe behandelingen.