Plastic fish in troubled waters
Promotie: | E. (Elodie) Wilwert, PhD |
Wanneer: | 01 november 2022 |
Aanvang: | 11:00 |
Promotors: | prof. dr. M.E. (Martine) Maan, prof. dr. R.S. (Rampal) Etienne |
Copromotor: | dr. L.P.W.G.M. (Louis) Jacobus Mgn Van De Zande |
Waar: | Academiegebouw RUG / Studenten Informatie & Administratie |
Faculteit: | Science and Engineering |

Aanpassingsmogelijkheden visueel systeem cichliden
Zintuiglijke waarneming is cruciaal voor overleving en reproductie. Elodie Wilwert onderzocht hoe zintuigen van vissen zich aanpassen aan lokale omgevingen en hoe individuele flexibiliteit bijdraagt aan dit proces.
Wilwert: ‘Het begrijpen van de mechanismen van de uitzonderlijke biologische diversiteit op onze planeet is uitgebreid bestudeerd, maar veel vragen blijven onopgelost. Een fundamenteel proces dat biodiversiteit genereert, is divergente aanpassing: populaties diversifiëren door aanpassingen aan verschillende omgevingen.
In dit project heb ik de rol van zintuigen in dit proces onderzocht, aangezien zintuiglijke waarneming cruciaal is voor overleving en reproductie: hoe passen zintuigen zich aan lokale omgevingen aan en (hoe) draagt individuele flexibiliteit bij aan dit proces? Het visuele systeem van vissen biedt een uitstekende mogelijkheid om deze vragen te onderzoeken, aangezien het uitgebreide variatie tussen soorten/populaties vertoont. Vissen leven in allerlei lichtomstandigheden, omdat sommige kleuren beter in water doordringen dan andere. Er zijn sterke aanwijzingen dat aanpassing van de visuele pigmenten in vissenogen een rol speelt bij het ontstaan en het voortbestaan van soorten.
In dit proefschrift heb ik me gericht op cichliden, een van de meest soortenrijke families van gewervelde dieren. Op het niveau van de moleculaire samenstelling van het visuele pigment liet ik zien dat nauw verwante soorten op verschillende manieren omgaan met variatie in lichtomstandigheden en ook verschillen in hun plastische respons op experimentele lichtbehandelingen. Ondanks deze verschillen gingen vissen niet naar waar ze het beste zagen in een gedragskeuze-experiment. In plaats daarvan hadden ze een algemene voorkeur voor blauw. In een vergelijkende analyse heb ik geen bewijs gevonden dat diversificatiesnelheden afhankelijk zijn van de visuele omgeving. Samengenomen benadrukken mijn bevindingen dat visie snel divergeert tussen soorten/populaties, het gedrag beïnvloedt en ook wordt beïnvloed door individuele flexibiliteit.’