Seafloor communities and habitat disturbances in the North Sea

Nederlandse riffen van zandkokerwormen in de Noordzee moeten beschermd worden

De riffen van zandkokerwormen die Karin van der Reijden heeft ontdekt op de Nederlandse Noordzeebodem zijn volgens haar ecologisch waardevol, maar kwetsbaar voor menselijke verstoring door bijvoorbeeld de visserij op bodemvissen. Zij  pleit er daarom voor dat het beheer voortaan rekening houdt met zulke lokale omgevingsverschillen.

Van der Reijden: 'Er leven veel verschillende dieren op de zeebodem. Ze zijn een essentieel onderdeel van het mariene ecosysteem, bijvoorbeeld omdat ze een belangrijke rol spelen in de voedselketen. Hun aanwezigheid hangt sterk af van de omgeving, omdat elke soort is aangepast aan specifieke omstandigheden. Waar sommige soorten gedijen in diepe, rustige wateren, zijn anderen juist aangepast aan meer dynamische omstandigheden met golfslag en stromingen. Dit beïnvloedt de gevolgen van menselijke activiteiten voor deze soorten. Visserijen gericht op bodemvissen bijvoorbeeld, kunnen andere soorten en de bodem beschadigen tijdens het vissen. Vooral soorten in rustige omgevingen zijn waarschijnlijk kwetsbaarder voor dergelijke verstoringen.

In mijn proefschrift combineer ik gedetailleerde observaties van zeebodemdieren - gemaakt met een speciaal ontworpen videoframe - met hoge-resolutiegegevens van visserij en omgevingsfactoren. Ik toon aan dat omgevingsfactoren de verspreiding van bodemberoerende visserijen bepalen, en dat bodemdieren verschillend beïnvloed worden door dergelijke visserijen, afhankelijk van hun levenswijze. De ontdekking van zandkokerwormriffen in de zuidelijke Noordzee demonstreerde het belang van zeebodemstructuren als een bepalende omgevingsfactor in de verspreiding van zowel visserijactiviteit als het bodemleven. Hier zorgen grote zandduinen en kleinere zandgolven en megaribbels voor een zeer heterogeen landschap. De verspreiding van deze ecologisch waardevolle riffen kwam overeen met de patronen gevormd door de megaribbels. De dalen van de zeebodemstructuren hadden hogere dichtheden aan bodemleven, wat mogelijk ook de samenscholing van visserijen in de dalen van de grote zandduinen kan verklaren.' 

Proefschrift: http://hdl.handle.net/11370/b1e67a12-f50b-40f0-be89-ff0d10d18ca8