Fluorescently labelled monoclonal antibodies for real-time molecular imaging

Fluorescent gelabelde monoklonale antilichamen voor real-time moleculaire beeldvorming

Fluorescente beeldvorming is een nieuwe techniek binnen de moleculaire beeldvorming. Bij moleculaire beeldvorming wordt een “reporter” molecuul gekoppeld aan een drager-molecuul wat specifiek kan binden aan cellen of weefsels met specifieke moleculaire eigenschappen. Radioactieve beeldvorming wordt al enkele jaren toegepast op basis van dit principe en is een gevoelige techniek die kan worden gebruikt om full-body scans te maken. De resolutie van de beelden is echter relatief laag en het kost tijd om de afbeeldingen te interpreteren. Deze eigenschappen maken de radioactieve beeldvorming minder geschikt voor toepassing tijdens operaties of endoscopische ingrepen. Fluorescente beeldvorming kan hierin een niche opvullen. Deze nieuwe techniek gebruikt fluorescent licht in plaats van radioactieve straling, waardoor het mogelijk is om afbeeldingen te maken van specifieke cellen die met hoge resolutie direct zichtbaar zijn onder een speciale camera.

Moleculen die worden gebruikt om cellen te laten oplichten worden tracers genoemd, en moeten worden ontwikkeld volgens de regels van de geneesmiddelenproductie (Good Manufacturing Practice, GMP) om te worden toegepast in wetenschappelijk onderzoek met mensen. Meerdere tracers zijn als onderdeel van deze thesis ontwikkeld voor het opsporen van tumoren tijdens operaties en endoscopische procedures, en daarnaast zijn tracers gemaakt voor toepassing bij ontstekingsziektes van de darm. Deze techniek kan worden gebruikt voor de detectie van aangedaan weefsel, het scannen op gemiste stukken tumor bij een operatie, verbetering van de keuze van weefsel voor het nemen van biopten of voor het onderzoeken van geneesmiddeleigenschappen in het weefsel waar het effect van het middel optreedt.

Het doel van het proefschrift van Linssen was om een overzicht te geven van verschillende fases binnen de ontwikkeling, translatie en toepassing van optische tracers voor beeldvorming tijdens invasieve procedures in het veld van oncologie en gastro-enterologie. De focus ligt hierbij op de stappen die nodig zijn voor de translatie van een tracer die op een laboratorium wordt geproduceerd naar een geneesmiddel voor onderzoek (Investigational Medicinal Product, IMP) geschikt voor toepassing in een fase I klinische studie. Daarnaast wordt de toepassing van verschillende op antilichaam gebaseerde tracers, die zijn ontwikkeld binnen het gepresenteerde framework, beschreven.

CV Matthijs Linssen

Matthijs Linssen (1989) studeerde Farmacie aan de Universiteit Utrecht en behaalde in 2013 zijn masterdiploma. Datzelfde jaar begon hij aan promotieonderzoek op een project van de departementen Maag-, Darm- en Leverziekten en Klinische Farmacie en Farmacologie van het Universitair Medisch Centrum Groningen, waar hij tot 2021 werkzaam was. Hij werkt nu als productieapotheker en projectleider celtherapie bij de Biotherapeutics Unit van het Nederlands Kanker Instituut – Antoni van Leeuwenhoek ziekenhuis. De titel van zijn proefschrift luidt: Fluorescently labelled monoclonal antibodies for real-time molecular imaging. Pharmaceutical development of near-infrared tracers and their application in clinical settings.

Proefschrift: https://hdl.handle.net/11370/c17d4171-8058-4e7f-95f6-1599afe521a9