Ecological momentary assessment as a clinical tool in psychiatry: promises, pitfalls, and possibilities
| Promotie: | Mw. F.M. (Fionneke) Bos |
| Wanneer: | 08 september 2021 |
| Aanvang: | 14:30 |
| Promotors: | prof. dr. M.C. Wichers, R. (Richard) Bruggeman |
| Copromotors: | dr. J.A.J. van der Krieke, dr. E. Snippe |
| Waar: | Academiegebouw RUG |
| Faculteit: | Medische Wetenschappen / UMCG |
Dagboekmetingen als klinisch hulpmiddel in de psychiatrie: beloften, valkuilen en mogelijkheden
In dit proefschrift onderzocht Bos het nut van dagboekmetingen als hulpmiddel voor het personaliseren van psychiatrische zorg. Middels dagboekmetingen houden patiënten meerdere keren per dag bij op hun smartphone hoe ze zich voelen, wat voor klachten ze ervaren en wat ze meemaken. De verzamelde dagboekgegevens kunnen vervolgens gevisualiseerd worden in dagboekfeedback.
Haar onderzoek heeft in kaart gebracht of, hoe en wanneer dagboekmetingen toegepast kunnen worden in de behandeling van diverse psychiatrische stoornissen, waaronder depressie, bipolaire stoornis en psychose. Dagboekmetingen lijken patiënten meer grip te bieden op hun klachten, meer inzicht te geven in hun welzijn, te leiden tot gedragsverandering, en de relatie tussen patiënt en behandelaar te verbeteren. Ze kunnen gebruikt worden om effecten van medicatie te monitoren of om een klachtentoename tijdig te signaleren. Tegelijkertijd kunnen dagboekmetingen belastend zijn en bij sommigen leiden tot een verergering van klachten door er steeds bij stil te staan. Het is daarom van belang dat dagboekmetingen gepersonaliseerd zijn en in samenwerking tussen patiënt en behandelaar worden gebruikt. Tot slot is er gekeken naar de potentie van netwerkanalyse als dagboekfeedback. Met netwerkanalyse worden de verbanden tussen diverse klachten onderzocht. In de praktijk blijkt netwerkanalyse nog onvoldoende wetenschappelijk onderbouwd en te ingewikkeld voor grootschalige implementatie.
Dit proefschrift heeft laten zien dat de klinische toepassing van dagboekmetingen veelbelovend is. Het onderzoek heeft geleid tot de ontwikkeling van PETRA, een online platform waarmee men dagboekmetingen in de behandeling kan inzetten. Op die manier lijken dagboekmetingen inderdaad het ideaal van gepersonaliseerde zorg een stap dichterbij te brengen.
CV Fionneke Bos
Fionneke Bos (1992) studeerde Klinische Psychologie aan Rijksuniversiteit Groningen. Direct na haar studie begon zij als promovendus. Haar promotieonderzoek vond plaats bij het Rob Giel Onderzoekscentrum en het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG). Momenteel zet zij haar onderzoek voort als postdoctoraal onderzoeker bij het UMCG en GGZ Drenthe. De titel van haar proefschrift luidt: Ecological momentary assessment as a clinical tool in psychiatry: promises, pitfalls, and possibilities.