Adaptation and modulation of memory and regulatory T cells in pregnancy

Aanpassing en modulatie van geheugen T-cellen en regulatoire T-cellen in de zwangerschap

Tijdens de zwangerschap zorgen aanpassingen van het immuunsysteem ervoor dat lichaamsvreemde cellen van de foetus worden getolereerd en niet worden afgestoten, zoals dat normaal gesproken gebeurt met lichaamsvreemde cellen. Het is bekend dat onvoldoende aanpassing van het immuunsysteem een rol speelt in complicaties van de zwangerschap zoals infertiliteit, herhaalde miskramen, foetale groeirestrictie, vroeggeboorte en pre-eclampsie (zwangerschapsvergiftiging). In zijn proefschrift presenteert Kieffer verschillende onderzoeken waarin geheugen T-cellen en regulatoire T-cellen werden onderzocht in de gezonde zwangerschap, in de zwangerschap gecompliceerd door pre-eclampsie en in zwangerschappen waarin medicatie werd toegediend.

T-cellen zijn een type witte bloedcel welke een coördinerende functie hebben in het afweersysteem. Geheugen T-cellen kunnen na een afweerreactie de lichaamsvreemde cellen onthouden en bij een volgende blootstelling een efficiëntere reactie genereren zodat je bijvoorbeeld maar één keer griep krijgt. Regulatoire T-cellen zijn belangrijk voor het in bedwang houden van de afweerreactie, zodat bijvoorbeeld eigen cellen niet worden aangevallen. Deze hebben mogelijk ook een prominente rol in het in bedwang houden van de afweerreactie op de foetus.

In het eerste deel van zijn proefschrift onderzocht Kieffer verschillende immuuncelpopulaties tijdens en na gezonde zwangerschappen. Hij vond dat de zwangerschap een blijvend effect heeft op bepaalde typen geheugen T-cellen. Daarnaast vond hij dat T-cellen andere eigenschappen hadden bij vrouwen die voor het eerst zwanger waren in vergelijking met vrouwen die eerder al eens zwanger waren geweest. Dit ondersteunt de reeds bestaande hypothese dat geheugen T-cellen mogelijk een rol spelen bij het verkleinen van het risico op zwangerschapscomplicaties in een volgende zwangerschap.

In het tweede deel van het proefschrift beschrijft Kieffer dat celpopulaties van geheugen T-cellen en regulatoire T-celpopulaties in een andere samenstelling aanwezig zijn tijdens en na een zwangerschap met pre-eclampsie in vergelijking met de gezonde zwangerschap. Dit suggereert dat deze cellen mogelijk een rol spelen in het ontstaan van deze aandoening.

In het laatste deel van dit proefschrift worden de effecten van prednisolon op regulatoire T-celpopulaties in de zwangerschap onderzocht in een muismodel. Er heerst discussie over het gebruik van prednisolon in de vroege zwangerschap in fertiliteitstrajecten. Kieffer laat in een muismodel zien dat een behandeling met prednisolon in de eerste dagen van de zwangerschap effect heeft op de regulatoire T-cellen in de rest van de zwangerschap. Uit eerder gepresenteerde onderzoeken is echter duidelijk geworden hoe belangrijk deze cellen zijn voor een gezonde zwangerschap. Daarnaast laat Kieffer zien dat het middel een effect heeft op de ontwikkeling van het nageslacht tot op de volwassen leeftijd. Het onderzoek van Kieffer laat zien dat prednisolon in de vroege zwangerschap mogelijk niet veilig is.

CV Tom Kieffer

Tom Kieffer (1991) studeerde Geneeskunde aan de Rijksuniversiteit Groningen. Daarna was hij werkzaam als basisarts op de afdeling Gynaecologie en Verloskunde van het Onze Lieve Vrouwe Gasthuis in Amsterdam. Zijn promotieonderzoek vond plaats bij prof. dr. Sicco A. Scherjon, dr. Marijke M. Faas en dr. Jelmer R. Prins bij de afdelingen Obstetrie en Gynaecologie en de Medische Biologie aan het Universitair Medisch Centrum Groningen. Een deel van zijn promotieonderzoek deed Kieffer in het laboratorium van prof. dr. Sarah A. Robertson aan het Robinson Research Institute van de University of Adelaide in Australië. De titel van zijn proefschrift luidt: “Adaptation and modulation of memory and regulatory T cells in pregnancy”.

Proefschrift: http://hdl.handle.net/11370/1501c45e-528d-42d8-ae4e-a45874251bea