Pheochromocytoma and paraganglioma - optimizing surveillance and diagnostic strategies
Promotie: | K. Eijkelenkamp |
Wanneer: | 08 juni 2022 |
Aanvang: | 16:15 |
Promotor: | prof. dr. T.P. Links |
Copromotor: | dr. A.N.A. van der Horst-Schrivers |
Waar: | Academiegebouw RUG |
Faculteit: | Medische Wetenschappen / UMCG |

Feochromocytomen en paragangliomen zijn zeldzame neuroendocrine tumoren uitgaande van de paraganglia. Feochromocytomen en sympathische paragangliomen kunnen catecholaminen uitscheiden wat tot fatale cardiovasculaire complicaties kan leiden. Het vaststellen van een verhoogde concentratie van de metabolieten van deze catecholamines, metanefrines, is een essentiele stap in de diagnostiek naar feochromocytomen en sympathische paragangliomen. Paragangliomen uitgaande van parasympathische paraganglia, voornamelijk voorkomend in het hoofd/hals gebied (ook wel hoofd/hals paragangliomen genoemd), scheiden zelden catecholaminen uit en kunnen klachten geven ten gevolge van druk op hersenzenuwen. De diagnose van hoofd/hals paragangliomen is gebasseerd op beeldvorming. Paragangliomen zijn vaak erfelijk en bij 40% van de patienten wordt een kiembaanmutatie aangetoond. Dragers van een dergelijke kiembaanmutatie ondergaan regelmatig screening.
Dit proefschrift heeft als doel de surveillance (screening) van mutatiedragers en de biochemische diagnostiek van paragangliomen te optimaliseren. Ten aanzien van het optimaliseren van surveillance hebben we gefocust op het berekenen van het cumulatieve risico op paragangliomen van SDHB mutatiedragers en stellen een latere startleeftijd en langer interval van screening voor ten opzichte van de huidige richtlijnen. Daarnaast is meer inzicht verkregen in het fenotype van TMEM127 mutatiedragers, wat nodig is voor het opstellen van richtlijnen voor surveillance van deze mutatiedragers. Verder hebben we getracht de diagnostiek naar sympathische en feochromocytomen te optimaliseren door de testbetrouwbaarheid te onderzoeken van een nieuwe patient-vriendelijke diagnostische tool, namelijk speeksel metanefrines. En we hebben een methode onderzocht om stress-gerelateerde vals-positieve uitslagen te verminderen in de diagnostiek naar feochromocytomen en sympathische paragangliomen.