Scratching through the surface
| Promotie: | Dhr. J.F. (Jorn) Seubers |
| Wanneer: | 11 oktober 2018 |
| Aanvang: | 16:15 |
| Promotor: | prof. dr. P.A.J. (Peter) Attema |
| Copromotor: | dr. F. Di Gennaro |
| Waar: | Academiegebouw RUG |
| Faculteit: | Letteren |
Nieuwe interpretatie van ontwikkeling nederzetting Crustumerium
De urbanisatie en ruralisatie van de ijzertijdnederzetting Crustumerium was minder intensief en had een ander verloop dan eerder verondersteld. Traditionele modellen van stadstaatvorming voldoen dus niet (langer) om nederzettingen van dit type te kenmerken. Dat blijkt uit promotieonderzoek van archeoloog Jorn Seubers.
Crustumerium was een ijzertijdnederzetting ten noorden van Rome, die bewoond werd tussen 850 en 500 voor Christus. Op basis van archeologische veldkarteringen (surveys) in de jaren 1970 is een scenario geschetst van de ontwikkeling van de stad en het achterland van Crustumerium dat aansluit bij traditionele modellen van stadstaatvorming. In deze pioniersstudie was er echter weinig aandacht voor het feit dat de archeologie van de antieke nederzetting sterk verstoord is geraakt door bijna een eeuw gemechaniseerde landbouw. Een nieuwe analyse door Seubers van bestaande en nieuwe data, waarbij vertekenende bodemprocessen als erosie worden meegewogen, toont nu aan dat er alternatieve interpretaties mogelijk zijn, die niet uitgaan van de maximale verstedelijking (urbanisatie) van het nederzettingsgebied in de oudheid. Ook voor het rurale gebied in de directe omgeving van Crustumerium kan op basis van nieuwe data-analyses een alternatieve interpretatie worden geboden. Uit recent onderzoek blijkt dat we hier een grote toename van activiteit (ruralisatie) in de Romeinse tijd mogen veronderstellen, ruim nadat Crustumerium was verlaten. Het bestaande beeld is echter dat de voornaamste invulling van het gebied al ten tijde van Crustumerium plaatsvond, en dat het platteland daarna juist in verval raakte. De zoektocht naar pre-Romeinse resten in een Romeins landschap blijkt uit Seubers' vergelijkende studie zeer problematisch te zijn en vraagt om verschillende invalshoeken ten aanzien van de ontwikkeling van de stad en het ommeland van Crustumerium. Hiermee stelt Seubers ook bestaande theorieën van de urbanisatie en ruralisatie van antieke steden, in bredere zin, in een nieuw daglicht.
Het onderzoek is gefinancierd door NWO.