Dave Vliegenthart wint Mallinckrodt-prijs 2025

Tijdens de opening van het academisch jaar ontving Dave Vliegenthart de Mallinckrodt-prijs uit handen van decaan Hanneke Muthert. De prijs, die elke tien jaar wordt uitgereikt, is bedoeld voor het meest originele proefschrift in de Theologie en Religiewetenschappen. Vliegenthart promoveerde in 2017 cum laude met zijn proefschrift getiteld Franklin Merrell-Wolff: An Intellectual History of Contemporary Anti-Intellectualism in America. “Net als elke promovendus heb ik mijn hart en ziel in mijn proefschrift gestoken. De Mallinckrodt-prijs voelt als een erkenning en beloning hiervoor en ik voel me zeer vereerd!”

"Beredeneerde Vluchten voorbij de Rede" als "Seculiere Religie"

In zijn proefschrift onderzoekt Vliegenthart het kleurrijke leven en de leer van de relatief onbekende Amerikaanse ‘filosoof’ Franklin Merrell-Wolff (1887-1985), de spirituele leider van een kleine nieuwe religieuze beweging genaamd The Assembly of Man. Hij gebruikt Merrell-Wolff en zijn Assembly als een microhistorische lens om macrohistorische ontwikkelingen in de geschiedenis van de hedendaagse spiritualiteit in Noord-Amerika tussen ca. 1800 en 2000 nader te bekijken. Daarbij laat Vliegenthart zien hoe sociaal-historische ontwikkelingen in deze periode hebben bijgedragen aan twee typische kenmerken van hedendaagse spiritualiteit: ten eerste de verwevenheid van seculiere en religieuze overtuigingen en praktijken uit Aziatische en Euro-Amerikaanse tradities tot een zogenaamde ‘seculiere religie’; en ten tweede, de toenemende intellectualisering van niet- of anti-intellectuele beweringen over directe ervaringen – gevoelens of intuïties – van een transcendente bron van zingeving, dat wil zeggen 'beredeneerde vluchten voorbij de rede'.

Dave Vliegenthart (Dordrecht, 1980) behaalde masterdiploma's in Bedrijfscommunicatie (RUN), Filosofie (RUN) en Religiewetenschappen (UvA). Momenteel werkt hij als universitair docent in een Liberal Arts and Sciences-programma aan het University College Maastricht. Zijn huidige onderzoek bouwt voort op zijn promotieonderzoek: hij is bezig met het redigeren van een handboek over anti-intellectualisme en publiceert over 21e-eeuwse ontwikkelingen in spiritualiteit voorbij het moderne en postmoderne, ook wel bekend als ‘metamoderne spiritualiteit’.

Over de Mallinckrodt-prijs

De Mallinckrodt-prijs is in 1925 ingesteld door de nabestaanden van professor Willem Mallinckrodt die van 1902 tot 1915 als kerkelijk hoogleraar aangesteld was aan de faculteit Godgeleerdheid en Godsdienstwetenschap van de RUG. De prijs wordt elke tien jaar uitgereikt aan de schrijver van het meest originele proefschrift in de Theologie en Religiewetenschappen, verdedigd aan een Nederlandse openbare universiteit. De beoordeling vindt plaats door de hoogleraren verbonden aan de huidige faculteit Religie, Cultuur en Maatschappij.

Voorgaande winnaars

• 1935 dr. K.H. Miskotte
• 1945 dr. W.C. van Unnik
• 1955 dr. D.J. Hoens
• 1965 dr. G.H.M. Posthumus Meyes
• 1975 dr. H.W. de Knijff
• 1985 dr. L.J. van den Brom
• 1995 prof.dr. E. Talstra
• 2005 dr. G. Jensma
• 2015 dr. F. Stock