RUG speelt sleutelrol in circulair textielproject SORTED

De Rijksuniversiteit Groningen (RUG) is een van de veertien partners in het baanbrekende SORTED-project, dat een subsidie van €14,9 miljoen ontvangt van het Samenwerkingsverband Noord-Nederland (SNN) via het Europese Just Transition Fund (JTF), inclusief 6 miljoen euro cofinanciering vanuit het Ministerie van Economische Zaken. Het multidisciplinaire project wordt geleid door Stichting Sympany en richt zich op innovatie, recycling, gedragsverandering en circulaire businessmodellen in de hele textielketen, van inzameling en sortering tot hergebruik en vezel-tot-vezelrecycling.

Robotica en AI versnellen textielsorteerproces

Het project SORTED bestaat uit vijf samenhangende werkpakketten. Zo werkt Sympany samen met partners aan de automatisering van het sorteren van ingezameld textiel met behulp van kunstmatige intelligentie en robots. Dr. Mauricio Muñoz-Arias van de Faculty of Science and Engineering (FSE) ontwikkelt robotische sorteercellen die textiel automatisch herkennen en scheiden op materiaaltype. Door AI en sensortechnologieën zoals hyperspectraal- en nabij-infrarood imaging te combineren, kan elk kledingstuk nauwkeurig worden gesorteerd voor hergebruik of recycling. Samenwerking met industriële partners zoals Demcon en Sympany zorgt dat deze technologie direct toepasbaar is in de praktijk.

Muñoz-Arias: “Deze subsidie is fantastisch nieuws, omdat we hiermee robotica- en AI-onderzoek naar de praktijk kunnen brengen. Daarnaast ondersteunt de subsidie promovendi en ingenieursdoctorandi die zich in het kader van dit project zullen ontwikkelen, waardoor academisch onderzoek direct wordt gekoppeld aan de industriële praktijk.”

Een ander onderdeel van het project is de hoogwaardige chemische recycling van afgedankt textiel, waarbij bijvoorbeeld polyestervezels opnieuw worden ingezet als grondstof voor nieuwe kleding. Onder leiding van Prof Gert-Jan Euverink (FSE) worden geavanceerde recyclingmethoden gezocht voor katoen en polyester, zodat gesorteerd textiel duurzaam kan worden omgezet in nieuwe vezels. 

Duurzaam consumentengedrag en circulaire businessmodellen

Een derde belangrijk onderdeel is gedragsverandering. Onder leiding van Marijke Leliveld, hoogleraar consumentenethiek van de Faculteit Economie en Bedrijfskunde (FEB), wordt onderzocht hoe consumenten hun kledinggebruik kunnen verduurzamen – door minder, beter en bewuster te kopen, te dragen en af te danken.

Daarnaast wordt er binnen FEB - onder leiding van bijzonder hoogleraar ‘Regional and Circular Economic Development’ Kim Poldner - gewerkt aan het opzetten van nieuwe circulaire businessmodellen en aan scholing en arbeidsmarktontwikkeling in de regio. “Om de dominantie van fast fashion te doorbreken, moeten we business as usual herzien en in plaats daarvan circulaire businessmodellen zoals verhuur, reparatie, tweedehandsverkoop en circulair ontwerp op grotere schaal toepassen.  Circulaire innovators en gevestigde merken moeten worden aangemoedigd om deze modellen over te nemen en zo duurzamere alternatieven voor fast fashion te bieden,” aldus Poldner.

Europese steun voor een circulaire textielketen

Gedeputeerden Erik Jan Bennema en Willemien Meeuwissen (Groningen en Drenthe) en wethouder Guido Rink (Emmen) benadrukken: “Met SORTED investeren we in nieuwe technologie, werkgelegenheid én gedragsverandering.  Dat is precies waar het Just Transition Fund voor bedoeld is.” Charles Graft, directeur-bestuurder van Sympany geeft aan dat de subsidie het mogelijk maakt een grote stap voorwaarts te zetten in het circulair maken van de textielketen: “Alleen samen kunnen we deze keten écht vernieuwen.”