Iris Sommer geselecteerd als Distinguished Lorentz Fellow

Iris Sommer, psychiater, schrijver en hoogleraar psychiatrie aan het Universitair Medisch Centrum Groningen, wordt benoemd tot Distinguished Lorentz Fellow aan het Netherlands Institute for Advanced Study (N.I.A.S.).

Met deze benoeming is het voor Sommer mogelijk om zich in 2022, samen met een multidisciplinair team, vijf maanden bijna fulltime te wijden aan haar onderzoek. Het onderzoek richt zich op het online monitoren van de mentale gezondheid van psychiatrische patiënten aan de hand van automatische spraakanalyse.

Taalkunde en psychiatrie

Spraak bevat een schat aan informatie over het denken en voelen van een spreker. Dit blijkt uit de specifieke woorden die iemand gebruikt, maar ook uit de manier waarop iemand spreekt. Onderzoek laat zien dat bepaalde aspecten in spraak kunnen wijzen op de aanwezigheid van een psychiatrische aandoening. Met behulp van kunstmatige intelligentie zijn er computermodellen gebouwd waarin inhoudsmaten en akoestische maten worden gewogen, zodat die heel gevoelig worden voor subtiele afwijkingen in spraak.

De eerste onderzoeksresultaten laten zien dat er bepaalde aspecten in spraak zijn die niet zo makkelijk met het blote oor zijn te horen. Patroonherkenning middels kunstmatige intelligentie algoritmes kunnen zulke subtiele deviaties veel makkelijker herkennen en geven aan of iemand te maken heeft met psychotische symptomen, bijvoorbeeld met wanen. Aan de hand van automatische spraakanalyse kan bij een patiënt al in een vroeg stadium worden gekeken of er sprake is van een psychose en kan na herstel een eventuele terugval al snel aangeven.

Spraakmeter

Sommer is ontzettend blij met de benoeming aan het N.I.A.S.. “Het is fantastisch dat ik mij het komende jaar een aantal maanden fulltime op dit onderzoek kan richten en een mooie kans om het onderzoek verder te helpen door samenwerking met collega’s van andere disciplines”, aldus Sommer. In het onderzoek wordt een biomarker ontwikkeld die aangeeft wanneer iemand dreigt te ontregelen. Zowel de behandelaar als de patiënt kunnen online een signaal krijgen dat er mogelijk iets aan de hand is.

Iris Sommer doet dit onderzoek samen met een team van onderzoekers op het gebied van taalkunde, kunstmatige intelligentie en neurowetenschappers. Door de benoeming aan het N.I.A.S. is het mogelijk om stappen te maken die nodig zijn om een klinische toepassing in de toekomst mogelijk te maken en het gebruik hiervan ook in andere landen te vergemakkelijken.

Het UMCG en de Rijkuniversiteit Groningen hebben in de afgelopen jaren een flinke trackrecord opgebouwd op het gebied van kunstmatige intelligentie en eHealth. Het onderzoek van Sommer draagt hieraan bij.