Prof.dr. Elmer Sterken: ‘De troonrede is te vaak visieloos’

Dat de inhoud van de Miljoenennota wel of niet uitlekt voor Prinsjesdag is nauwelijks relevant, vindt Elmer Sterken. ‘Wat er echt toe doet is de vraag of het kabinet eindelijk eens daadkracht durft te tonen. Geen lapwerk meer, maar langetermijninvesteringen’, aldus de hoogleraar Monetaire economie. ‘Alleen dan kan de Nederlandse economie ook internationaal een rol van betekenis spelen.’

Veel verwacht Sterken echter niet van Prinsjesdag: ‘Ik denk dat het weer van alles wat gaat worden. Kortetermijnoplossingen als deeltijd ww en meer sociale middelen om mensen die werkloos zijn op te vangen. Typisch het resultaat van een coalitiegedreven kabinet; veilig, op zoek naar consensus. Dat is óók nodig, maar pak vooral ook de structuur van de economie aan. Ik vrees dat het kabinet daar opnieuw niet voor kiest in de Miljoenennota. Zo blijven we interen op onze kapitale goederen.’

Wees eerlijk

Sterken: ‘De troonrede is te vaak visieloos. Van die van afgelopen jaar is niets blijven hangen. Wees eerlijk in de troonrede. En vooral ook realistisch. Niet zoals vorig jaar, toen de eerste tekenen van de kredietcrisis duidelijk werden. Dat we daar in Nederland ook mee te maken zouden krijgen was al redelijk snel duidelijk. Toch heeft het kabinet dat tot januari van dit jaar nog zo’n beetje ontkend. Het gevolg is dat we veel te laat zijn begonnen met nadenken over oplossingen.’

Stelling nemen

Het kabinet zou hieruit een wijze les moeten trekken, vindt Sterken. ‘Duidelijk stelling durven nemen: dit hebben we geleerd en dit gaan we nu doen. Vooral inzetten op innovatie en de rol van kennis.' Dat is volgens Sterken de weg die het kabinet moet inslaan. ‘En doe iets aan de jeugdwerkeloosheid. Daarmee verliezen we een hoop kapitaal.’

Minder belangrijk

De commotie omtrent de geheimhouding van de Miljoenennota is overtrokken, vindt Sterken. ‘Voor de economie is het minder en minder belangrijk om te wachten op Prinsjesdag. We weten grofweg welke kant het opgaat. Vroeger was er maar één moment in het jaar waarop we cijfers kregen over de Nederlandse economie. Nu vind ik een prognose van twee maanden geleden al oud. Daarbij stelt Nederland internationaal gezien niet zoveel meer voor.’

Stijgende koopkracht

Hoewel de tekorten in de begroting flink oplopen valt het voor de meeste mensen dit jaar in Nederland nog wel mee met de gevolgen van de economische crisis, stelt Sterken. ‘De Nederlandse consument gaat er modaal gezien zelfs op vooruit. Lonen liggen vast, terwijl de prijzen dalen. De koopkracht is daardoor met twee procent gestegen.’

Voedingsbodem voor kenniseconomie

Dat wil beslist niet zeggen dat het economisch allemaal koek en ei is, haast Sterken zich te zeggen.  ‘We krijgen hier in Nederland vooral last van het tweede orde effect. Het grootste leed bij ons zit hem erin dat mensen hun baan verliezen.’ Toch ziet Sterken ook daar een mogelijkheid voor het kabinet om daadkracht te tonen door in te zetten op een kenniseconomie. ‘Het rendement van een studie is hoog. Creëer een voedingsbodem voor het idee dat kennis belangrijk is. Biedt mogelijkheden om mensen te laten studeren, zich beter te laten scholen. Nederland is een te klein land voor grote industrie. We moeten vooral inzetten op menselijk kapitaal.’

Curriculum vitae

Elmer Sterken (Apeldoorn, 1961) is sinds 1994 hoogleraar Monetaire economie. Hij studeerde econometrie in Groningen en promoveerde in 1990 aan de RUG in de economie. Daarna werd hij UD en UHD in de macroeconomie en sinds 1994 hoogleraar. Daarnaast was hij onder andere visiting professor aan universiteiten in München, Kobe en Atlanta. Sterken is tevens adviseur bij Theodoor Gilissen N.V., Amsterdam.

Noot voor de pers

Meer informatie: Elmer Sterken , tel. (050) 363 38 27 (werk)