Raamwerk toerismestatistieken voldoet niet

Het belang van toerisme is de afgelopen decennia voortdurend toegenomen. Daarmee is de noodzaak ontstaan om greep te krijgen op de aard en de omvang daarvan. De beschikbaarheid van internationaal vergelijkbare economische statistieken is daarbij van grote waarde. Een belangrijke vraag is hoe een statistisch raamwerk eruit zou moeten zien dat beleidsmakers van voldoende informatie voorziet om doelmatig beleid te kunnen voeren op het gebied van toerisme. Annemieke van de Steeg deed er onderzoek naar en concludeert dat een bestaand kader om aan toerisme gerelateerde statistieken te ontwikkelen en te presenteren niet voldoet.

Nationale statistische instituten, zoals bij het CBS in Nederland, en internationale organisaties hebben binnen het raamwerk van de bestaande nationale rekeningen een kader voorgesteld dat bestaat uit een tiental tabellen, de zogeheten toeristische satellietrekening (TSA). De vraag is of dit kader daadwerkelijk geschikt is voor het meten van toerisme; er is nog weinig ervaring mee opgedaan. Een eerste conclusie van Van de Steeg is dat de tabellen met betrekking tot toeristische consumptie, productie, werkgelegenheid, en niet-monetaire indicatoren niet of nauwelijks hoeven te worden aangepast. Een tweetal andere tabellen is minder relevant en kan worden gemist.

Voor landen met een relatief groot belang in toerisme is echter een uitbreiding van statistieken nodig. Van de Steeg geeft aan welke dat zijn en heeft voor Aruba deze statistieken ontwikkeld in een speciale, aparte tabel. In deze tabel zijn de interacties tussen toerisme, overheid en het buitenland zichtbaar gemaakt. Daarnaast kan in een reeks van transacties de toeristische geldstroom door de economie worden gevolgd. Van de Steeg toont ook aan dat de TSA-statistieken geschikt zijn voor modelmatige toepassingen waarbij via een analyse van de structuur van het bedrijfsleven het verband tussen toeristische uitgaven, werkgelegenheid en import berekend kan worden. Met zogeheten multipliers heeft ze de indirecte effecten van toerisme in een specifiek land (Aruba) berekend (circa 30 procent van het BBP).

Curriculum vitae
Annemieke van de Steeg (Druten, 1975) studeerde economie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Ze werkt bij het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) en verrichtte haar onderzoek onder meer aan de Faculteit Economie en Bedrijfskunde van de RUG. Van der Steeg promoveert op 18 juni (13.15uur) tot doctor in de economie en bedrijfskunde bij prof.dr. A.E. Steenge. De titel van het proefschrift luidt: Accounting for tourism. The Tourism Satellite Account (TSA) in perspective. Het proefschrift is door het CBS, dat het onderzoek deels financierde, gepubliceerd.