Skip to ContentSkip to Navigation
Over ons Faculteit Gedrags- en Maatschappijwetenschappen Psychologie

Pinging the brain. Nieuwe methode om verborgen stille herinneringen te onthullen

06 juni 2017

Onderzoekers van de afdeling Experimentele Psychologie van de Rijksuniversiteit Groningen hebben een methode gevonden om verborgen stille herinneringen uit het menselijk werkgeheugen te traceren en te onthullen. De techniek die zij hiervoor gebruiken, omschrijven zij als een soort ‘neural sonar’. Hun artikel Dynamic hidden states underlying working-memory-guided behavior verscheen onlangs in Nature Neuroscience.

“In het verleden moest er voortdurende activiteit zijn in de hersenen om een item terug te kunnen halen. Door deze methode zijn nu ook verborgen -stille- herinneringen op te roepen”, aldus de onderzoeker Michael Wolff. Proefpersonen kregen in het onderzoek een eenvoudige witte flits -de ping- te zien op een beeldscherm. Die flits veroorzaakt bepaalde hersenactiviteit, net als alles wat iemand ziet dat doet. Cruciaal is dat een gedeelte van die activiteit afhankelijk blijkt te zijn van de herinnering die de proefpersoon op dat moment vasthoudt. “Vergelijk het met de ping in sonar; afhankelijk van het oppervlakte van de zeebodem komt het signaal, de echo, met een specifieke vervorming terug. En in ons experiment kunnen we dat dus koppelen aan een specifieke stille herinnering. Vandaar de term ‘neural sonar’ ”.

Beter begrip werking geheugen

De nieuwe methode om stille maar specifieke herinneringen te kunnen oproepen, helpt bij het beter begrijpen van de werking van de hersenen en het geheugen, en problemen die zich daarbij kunnen voordoen, bijvoorbeeld bij ouderen.

Het is volgens de onderzoekers niet mogelijk om daadwerkelijk vergeten dingen terug te halen met deze techniek. Maar je kunt wel dingen terug vinden waar de proefpersoon op dat moment helemaal geen aandacht aan schonk. Dit zou in de toekomst misschien interessant kunnen zijn voor toepassing in leugendetectie-systemen: Die kunnen dan niet meer om de tuin geleid worden door expres aan iets anders te denken.

“This opens up the brain”

De Groningse onderzoekers Michael Wolff en Elkan Akyürek, beide werkzaam bij de afdeling Cognitive Neuroscience (Experimentele Psychologie) zien volop mogelijkheden voor vervolgonderzoek. “In a sense, this opens up the brain”, aldus Wolff. “We realiseren ons nu hoe belangrijk vluchtige veranderingen in neuronale netwerken zijn voor cognitie. Het huidige onderzoek richtte zich alleen nog op het visuele werkgeheugen. De volgende stap zal zijn om ook te kijken naar andere modaliteiten en functies, zoals aandacht”.

Het onderzoek werd uitgevoerd in nauwe samenwerking met Mark Stokes en Janina Jochim van het van de University of Oxford. Deze samenwerking zal ook bij het vervolg worden voortgezet.

Meer informatie

Neural Sonar
Laatst gewijzigd:25 juni 2018 15:14

Meer nieuws

  • 05 maart 2024

    'Ook grijze muizen kunnen creatief zijn'

    Organisatiepsycholoog Eric Rietzschel onderzoekt creativiteit op de werkvloer. Volgens hem helpt creativiteit ons om verder te komen, maar is er ook een negatieve kant.

  • 31 januari 2024

    Laura Batstra strijdt op social media tegen stoornisdenken 

    Hoogleraar orthopedagogiek Laura Batstra zet zich in tegen stoornisdenken en overmedicalisatie. Dat doet ze onder andere door posts op social media. Hoewel het soms vechten tegen de bierkaai lijkt, gelooft Batstra dat een hoop kleine acties...

  • 26 januari 2024

    Vader in de gevangenis: Wat voor impact heeft dat op het gezin?

    Hoewel zo’n 28.300 kinderen in Nederland een vader in de gevangenis hebben, is er slechts beperkt onderzoek naar de impact hiervan op het gezin gedaan. Socioloog Simon Venema − onderzoeker bij Verslavingszorg Noord Nederland en verbonden aan de...