Unraveling intrusions
| Promotie: | Mw. P. (Patricia) Dashorst |
| Wanneer: | 09 november 2023 |
| Aanvang: | 11:00 |
| Promotors: | prof. dr. R.J.C. (Rafaele) Huntjens, prof. dr. G.T.M. Mooren, prof. dr. P.J. (Peter) de Jong, prof. dr. R.J. Kleber |
| Waar: | Academiegebouw RUG |
| Faculteit: | Gedrags- en Maatschappijwetenschappen |
Over deze promotie verschijnt een apart persbericht
Beelden van oorlogsgeweld ook bij mensen die het niet hebben meegemaakt
‘Intrusies’ zijn zich spontaan, onvrijwillig opdringende beelden of gedachten aan die traumatische gebeurtenis. De aanleiding kunnen schokkende ervaringen zijn, bijvoorbeeld in de context van oorlogsgeweld. In haar onderzoek toont Patricia Dashorst aan dat mensen ook intrusies kunnen hebben over gebeurtenissen die ze zelf niet meegemaakt hebben.
Zo bleek een groep na de oorlog geboren kinderen van ouders die de Tweede Wereldoorlog overleefd hadden en in behandeling waren vanwege psychische klachten intrusies te hebben over de Tweede Wereldoorlog. De inhoud van deze indirecte intrusies bleken vaak visuele beelden van gruwelijke scènes uit de Tweede Wereldoorlog en konden gepaard gaan met gevoelens van angst en depressie. De frequentie waarmee deze optraden bleek relatief hoog bij mensen met sterke fantasiegevoeligheid. Overigens waren de frequentie en kenmerken van indirecte intrusies vergelijkbaar met die van directe intrusies over door de betrokkenen zelf meegemaakte schokkende ervaringen.
In de modellen van intrusies spelen specifieke geheugenprocessen een cruciale rol. Indirecte intrusies kunnen hiermee echter niet verklaard worden, omdat ze gaan over schokkende gebeurtenissen die de persoon niet zelf heeft meegemaakt. Indirecte intrusies kunnen wel verklaard worden door het meer algemene mnemonisch geheugenmodel dat de nadruk legt op (re)constructieve processen tijdens het ophalen en opnieuw opslaan van herinneringen onafhankelijk van de concrete gebeurtenis.
Het onderzoek is ook nu zeer relevant, vanwege de verstrekkende gevolgen van oorlog, ook voor na de oorlog geboren kinderen van ouders die andere oorlogen overleefden zoals in Afghanistan, Syrië, Rwanda en Oekraïne. Dashorst is verbonden ARQ Centrum ’45, het landelijke expertisecentrum voor diagnostiek en behandeling van mensen met complexe psychotraumaklachten.