The psychology of resit exams

Hertentamens als ‘perverse prikkel’

Onvoorwaardelijke hertentamens zijn een veelgebruikt middel in het Nederlands hoger onderwijs. Rob Nijenkamp onderzocht wat voor effecten dit soort tentamens heeft op het leergedrag van studenten.

Nijenkamps onderzoek begint bij de door Kooreman wiskundig onderbouwde stelling dat het aanbieden van een onvoorwaardelijk hertentamen een perverse prikkel is voor studenten. Het leidt er namelijk toe dat ze minder tijd en moeite stoppen in de voorbereiding voor de eerste tentamenkans, met als gevolg dat de lesstof mogelijk ook minder goed wordt geleerd. Uit experimenten en (anoniem) vragenlijstonderzoek naar studiestrategieën bij eerstejaars studenten Psychologie, bleek dat studenten inderdaad gevoelig zijn voor deze perverse prikkel en in hun studieplanning ook gebruik zouden maken van de mogelijkheid om een tentamen te herkansen. Uit het onderzoek bleek echter ook dat deze vermindering van tijd en moeite voor het studeren wel kan worden gereduceerd, maar niet volledig kan worden tegengegaan. Dit kan door bijvoorbeeld een minimumcijfer voor de eerste tentamenkans te vereisen voor deelname aan de herkansing of door de hoeveelheid tijd tussen de twee tentamenkansen te vergroten.

De resultaten van het onderzoek van Rob Nijenkamp laten zien dat het voorwaardelijk aanbieden van hertentamens de perverse prikkel om minder goed te studeren kan verminderen, terwijl tegelijkertijd de voor studenten goede en behulpzame eigenschappen van een herkansingssysteem behouden worden.

Proefschrift: http://hdl.handle.net/11370/a668df75-e4cd-4774-bbad-498e30dfcde3