De grijze massa ingekleurd

Oratie: dhr. prof.dr. R.C. Oude Voshaar, 14.00 uur, Aula Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen

Titel: De grijze massa ingekleurd

Leeropdracht: Ouderenpsychiatrie

Faculteit: Medische Wetenschappen

De beste bezuiniging in de hedendaagse gezondheidszorg is het investeren in een goede psychiatrische ouderenzorg. Dat stelt prof.dr. Richard Oude Voshaar, hoogleraar ouderenpsychiatrie, tijdens zijn oratie. Als gevolg van de vergrijzing komen er steeds meer mensen met meerdere lichamelijke ziekten tegelijkertijd, ook wel multimorbiditeit genoemd. Ouderen met multimorbiditeit doen een groot beroep op onze gezondheidszorg. Ongeveer de helft van deze ouderen kampt met psychiatrische stoornissen (vooral depressie en angst), wat gepaard gaat met een verdubbeling van de medische zorgkosten. Deze extra kosten kunnen sterk verminderd worden door goede psychiatrische zorg.

De afdeling psychiatrie van het UMCG heeft de ouderenpsychiatrie niet voor niets tot één van haar speerpunten gemaakt. Inmiddels is een volledig zorgprogramma ouderenpsychiatrie vormgegeven. Daarmee wordt niet alleen een impuls gegeven aan de kwaliteit van (psychiatrische) ouderenzorg in de regio, maar ook een stevig fundament gelegd voor het opleiden van de ouderenpsychiater van de toekomst. Deze nieuwe generatie ouderenpsychiaters zal zich meer dan voorheen moeten bekwamen in het samenspel tussen lichamelijke en psychiatrische ziekten, en de hierop aangepaste psychotherapeutische behandelingen.

Hoewel psychiatrische behandelingen steeds effectiever worden, kunnen veel ouderen met depressieve en angstklachten nog niet adequaat geholpen worden. Een belangrijk probleem is dat de meeste behandelingen die worden aangeboden, rechtstreeks uit de zorg voor volwassenen zijn overgenomen of enkel zijn getest bij relatief jonge en fysiek gezonde ouderen. Kennis over de behandeling van lichamelijk kwetsbare ouderen met psychiatrische problemen, dus de patiënten die dagelijks de spreekkamer van de afdeling ouderenpsychiatrie bezoeken, is beperkt voorhanden. De onderzoekslijn van Oude Voshaar zal zich specifiek inzetten om de psychiatrische problematiek bij lichamelijk kwetsbare ouderen en ouderen met beginnende cognitieve stoornissen te verbeteren. Met behulp van het Noord-Nederlandse LifeLines onderzoek (een groot bevolkingsonderzoek) en de Nederlandse Studie naar Depressie bij ouderen (NESDO) zal hij kijken naar de effecten van lichamelijke kwetsbaarheid en cognitief functioneren op de diagnostiek en het beloop van depressie en angst.

Om deze kennis te kunnen vertalen naar de dagelijkse praktijk, zal Oude Voshaar investeren in het routinematig meten van de dagelijkse zorg. Tevens zal hij heel gedetailleerde studies verrichten binnen individuele patiënten, ook wel ideografisch onderzoek genoemd. Op die manier kunnen algemene verbanden vertaald worden naar hun betekenis voor een individu. Zo hoopt Oude Voshaar de grijze massa preciezer in te kleuren en het leven van ouderen met depressie en angst weer kleur te geven.

Zie ook: UMCG-persbericht