Genomineerden

Vanuit de Rijksuniversiteit Groningen (dan wel de Universiteit Leiden) kan elke faculteit, in het jaar dat de Gratama Wetenschapsprijs aan een kandidaat van de desbetreffende universiteit kan worden toebedeeld, één kandidaat aan het beoordelende college voor de prijs voorstellen. De uiteindelijke winnaar ontvangt € 20.000, de twee andere genomineerden krijgen elk een bedrag van € 2.500, te besteden aan hun verdere wetenschappelijke ontplooiing.

2022

Dr. Yuliya Hilevych, Faculteit der Letteren

Yuliya Hilevych (1988) is Universitair Docent aan de Faculteit der Letteren. Zij doet historisch onderzoek naar menselijke reproductie, de sociale geschiedenis van onvruchtbaarheid en van reproductieve technologie in Europa. Haar onderzoek is gericht op zowel de menselijke ervaring en betekenisgeving als op sociale instellingen en collectieve actie en laat zien hoe een geesteswetenschappelijke benadering maatschappelijk relevante resultaten oplevert. Die kunnen naar innovatieve oplossingen van sociale problemen leiden. Ze analyseert sociale bewegingen rond voortplanting en abortuspraktijk, en relateert deze aan grote maatschappelijke vraagstukken als bevolkingskrimp, oorlog, onvruchtbaarheid en kinderloosheid.

In haar proefschrift heeft ze laten zien dat er in Sovjet-Oekraïne verschillende abortusculturen en reproductieve praktijken bestonden, wat uitermate relevant is voor huidige debatten over de criminalisering van abortus in sommige Oost-Europese landen. De resultaten van haar onderzoek naar krimp en oorlog de afgelopen acht jaar in Oost-Oekraïne zijn zeer actueel in de context van de huidige oorlog in het land. Ze schrijft op dit moment een monografie over de sociale geschiedenis van onvruchtbaarheid. Zij geeft daarnaast ook mede leiding aan een groot project voor Horizon Europe over genderrelaties en demografische crises in Eurazië.

Yuliya Hilevych werkt samen met gerenommeerde onderzoekers die verbonden zijn aan de universiteiten van Cambridge, Oxford en Lincoln. Ze is een veelgevraagd spreker op universiteiten, onderzoeksinstituten en in nationale en internationale beleidskringen. Haar bijdragen aan de briefing papers van de Verenigde Naties in Washington, advisering van het Ministerie van Justitie en Veiligheid en media-optredens getuigen van het grote bereik van haar onderzoek.

Dr. Lieuwe Zijlstra, University College Groningen

Lieuwe Zijlstra (1983) is als Universitair Docent verbonden aan het University College Groningen. Hij is een interdisciplinair onderzoeker in het nieuwe veld van experimentele filosofie. De academische loopbaan van Lieuwe Zijlstra toont zowel zijn wetenschappelijk vernieuwende als zijn maatschappelijk relevante kwaliteiten. Kenmerkend voor zijn interdisciplinaire onderzoek is dat hij zowel empirisch als filosofisch onderzoek verricht naar onderwerpen die direct betrekking hebben op maatschappelijke kwesties, of juist op ons dagelijkse leven.

In zijn proefschrift onderzocht hij de vraag of mensen geneigd zijn te denken dat morele oordelen objectief waar of onwaar zijn door filosofische onderzoeksbevindingen te combineren met het uitvoeren van psychologische experimenten. Tijdens zijn promotie-onderzoek in Groningen en Gent heeft hij anderhalf jaar onderzoekswerk verricht aan Yale University onder begeleiding van Joshua Knobe, leider in het onderzoeksveld ‘Experimental Philosophy’. Dit is een veeleisend domein van onderzoek. Het vereist beheersing van conceptuele analyse en logica en expertise in empirische onderzoeksmethodologie en statistiek. In Nederland is Zijlstra een pionier. Hij werkt aan wetenschappelijke vraagstukken in de morele psychologie, aan percepties van persoonlijke identiteit, aan geluk en betekenisgeving, en aan het onderwerp van morele vooruitgang.

In het interdisciplinaire onderwijs dat hij geeft aan het University College Groningen heeft hij studenten onderzoek laten doen naar de relatie tussen geheugen en identiteit, naar subjectieve beleving van geluk in sociale groepen en naar de oorsprong van morele oordelen.