De grote brand

Flarden van herinnering heb ik nog aan Selwerd I. Omstreeks 1969 kwam ik in Selwerd I te wonen, 10-de verdieping, laatste flat in de gang, met in de verte zicht op de stad en ver in de diepte de Noorderbegraafplaats.

De liftschacht zat in het midden, voorbij de lift gaf een deur met glas toegang tot de andere kant van de gang waar geen studenten woonden, daar waren alleen kamers bedoeld voor loge`s en op het eind een recreatiekamer waar een televisie stond en een soort keukentje of barretje met een koelkast, daarnaast de nodige tafeltjes en fauteuils. Hier werd vooral over toenmalige kwesties gediscussieerd zoals over hoe streng katholiek was nou eigenlijk monseigneur Gijsen en in hoeverre hij een zetbaas was van het Vaticaan en nog meer belangrijke zaken. Er waren studenten met een duidelijk zichtbaar rond buideltje hasj aan hun broekriem als teken van vrijgevochtenheid en durf. In Duitsland net over de grens bij Nieuweschans mocht dat niet en deze hasjdragers gingen dan ook geregeld die kant op om wat zaken te doen.

De student van onze verdieping met een hasjbuidel had zijn kamer ingericht als een bejaardenhuiskamer, twee fauteuils met geschoren trijp met een tafel met een smyrna kleedje voor het raam, geraniums in de vensterbak, een divan en wat snuisterijen. Zijn buurman was een ex commando, matras op de grond, mud aardappels en een mud uien op de grond en een tafel, als wandversiering zijn rode baret aan een spijkertje. De ex commando was een aardige kerel, hij studeerde iets wiskundigs.

Na een jaar ging onze kamerhuur met een tientje omhoog want werd ons verteld, anders wilde de Cemsto (het schoonmaakbedrijf) niet langer komen voor de openbare ruimtes vanwege de ontzettende smerigheid, ik vond dat nogal meevallen, al waren er die op vakantie gingen en hun melk-  kaasresten en biefstukje een paar maand in de gemeenschappelijke koelkast lieten liggen, dat was overigens geen taak voor de Cemsto, wel het reinigen van het fornuis waar 14 studenten die niet kunnen koken en schoonmaken op stonden te koken en te bakken.

Op een ochtend, 1970 of 1971, werd ik wakker van gestommel, het was al licht maar niet later dan een uur of 5. Ik rook een brandlucht en keek even op de gang, die stond vol rook. Achter de rook zag ik een vuurgloed door het glas van de deur naar de recreatiekamer. Daar achter was het goed mis, de brandweer was er snel bij en na een paar uur hak- en breekwerk was het weer geblust. In de recreatiekamer had waarschijnlijk nog s`avonds laat een verstrooide student zijn brandende peuk vergeten en heeft het in de afgesloten ruimte nog lang geduurd eer de brand er goed in ging. Door de enorme hitte, die ontstond na het breken van de ruiten en de toestromende zuurstof, was er veel metaal gesmolten zoals de stalen buizen van de televisietafel, de houten behuizing van de tv was geheel verdwenen en tot as vergaan, de glazen beeldbuis lag zwart geblakerd ongeschonden op de grond, zo waren er ook meerdere bierflesjes met al het bier er nog in en de dop er nog op, ook volkomen zwart geblakerd, ik vond dat een klein wonder.

De ijzeren noodtrap, een verticale gegalvaniseerde stortkoker met treetjes over tien verdiepingen was verstopt met vluchtende studenten, vooral ook verstopt omdat de stortkoker een student breed was en sommigen het nodig vonden met koffers en kleren en met platenspelers te vluchten. Ik heb de lift genomen omdat het vuur daar nog een paar meter vandaan was en de noodtrap vol zat.

De studentbeheerder Jos Dibbets woonde op de grond in een huis naast de flat.

In mei 1972 studeerde ik af en verliet ik Groningen om mijn militaire dienstplicht te vervullen.

Mijn herinneringen zijn niet veel bijzonders, ik zou het alleen jammer vinden als de grote brand die er ooit in Selwerd I gewoed heeft onvermeld zou blijven als anderen die niet noemen en misschien dat er in al de jaren na mijn vertrek nog zo vaak brand in een van de gebouwen geweest is dat mijn brand al helemaal niet meetelt.

Marten van Calcar (tandarts in ruste), tandheelkunde 1972