Promotie mw. M.E. Smilde-Baardman: Understanding the origin of congenital heart disease. Is there a role for maternal cholesterol in cardiac development?

Promotie: mw. M.E. Smilde-Baardman

Proefschrift: Understanding the origin of congenital heart disease. Is there a role for maternal cholesterol in cardiac development?

Promotor(s): prof.dr. R.M.W. Hofstra, prof.dr. R.M.F. Berger

Faculteit: Medische Wetenschappen

Cholesterolwaarden van de moeder kunnen waarschijnlijk ontwikkeling kind beïnvloeden

Vroeg in de zwangerschap lijkt het kind vooral afhankelijk van het cholesterol van de moeder om zich goed te kunnen ontwikkelen. UMCG-promovendus Marlies Smilde-Baardman stelt dat afwijkende cholesterolwaarden van de moeder mogelijk een rol spelen bij het ontstaan van aangeboren hartafwijkingen. Zij pleit ervoor om in de zorg aan vrouwen die zwanger willen worden extra aandacht te besteden aan cholesterolwaarden als onderliggend mechanisme in het ontstaan van aangeboren afwijkingen bij het kind.

In Nederland wordt 1 op de 150 zwangerschappen gecompliceerd door een aangeboren hartafwijking bij het kind. Dit is een van de meest voorkomende oorzaken van vroegtijdige sterfte bij pasgeborenen en is steeds vaker een reden om de zwangerschap voortijdig te beëindigen. Er is weinig bekend over de oorzaken en de oorsprong van aangeboren hartafwijkingen.

Smilde-Baardman heeft verschillende omgevings- en genetische risicofactoren bestudeerd om meer inzicht te krijgen in het ontstaan van aangeboren hartafwijkingen. Daarbij keek ze vooral naar factoren die mogelijk cholesterolwaarden van de moeder en/of transport van cholesterol van moeder naar foetus beïnvloeden. Een belangrijk resultaat is dat ze heeft aangetoond dat twee risicofactoren voor aangeboren hartafwijkingen bij het kind, namelijk roken en overgewicht, elkaar mogelijk versterken in het ontstaansmechanisme van hartafwijkingen (zie ook het persbericht: Rokende vrouwen met overgewicht hebben verhoogde kans op baby met aangeboren hartafwijking).

Het onderzoek van Smilde-Baardman steunt de veronderstelling dat aangeboren hartafwijkingen veroorzaakt wordt door een samenspel van zowel omgevings- als genetische factoren. Toekomstig onderzoek zou zich moeten richten op de interactie tussen risicofactoren waarbij onder andere afwijkende cholesterolwaarden als een mogelijk belangrijke factor in de hartontwikkeling een rol spelen.

Marlies Smilde-Baardman (1984, Wijk bij Duurstede) studeerde Geneeskunde aan de Rijksuniversiteit Groningen. Zij voerde haar promotieonderzoek uit bij de Eurocat-registratie voor aangeboren aandoeningen, onderdeel van de afdeling Genetica van het Universitair Medisch Centrum Groningen, in samenwerking met het Centrum voor Congenitale Hartafwijkingen en in het kader van de de onderzoeksgroep Reproductive Origins of Adult Health and Disease (ROAHD). Eurocat ontvangt subsidie van het Ministerie van VWS, waaruit ook het onderzoek van Smilde-Baardman is gefinancierd. Haar onderzoek viel binnen de Onderzoeksinstituten GUIDE en SHARE. Inmiddels is zijn werkzaam als huisarts-in-opleiding in Groningen.