Skip to ContentSkip to Navigation
Over ons Actueel Nieuws

Promotie mw. L. L. Raimond-Waarts: Badkamers voor pausen en prelaten. Leven en welzijn aan het Vatciaanse hof in de Renaissance

Wanneer:do 06-11-2014 om 16:15
Waar:Aula, Academiegebouw RUG

Op 06 november, 16:15 uur hoopt L. L. Raimond-Waarts te promoveren op het proefschrift getiteld: Badkamers voor pausen en prelaten. Leven en welzijn aan het Vatciaanse hof in de Renaissance.

Promotors: Prof dr C.G. Santing, Prof. dr. H. Beukers

Faculteit: Letteren

Wellness Renaissancepausen droeg bij aan politieke stabiliteit

Renaissancepausen en prelaten bleven in functie tot zij stierven. Gezondheid en een sterke geestkracht waren dan ook essentieel voor het goed functioneren. De introductie van een privébadkamer, rond 1500, bood pausen en prelaten de mogelijkheid om ongestoord aan hun gezondheid te werken. Wat de exacte betekenis van de badkamer voor de hoge geestelijken is geweest, hoe zij werden gebruikt en wat de effecten van het baden waren, heeft Loes Raimond-Waarts onderzocht voor haar promotie aan de Rijksuniversiteit Groningen. Zij concludeert dat het voor pausen en prelaten essentieel was om een bad te nemen om hun gezondheid op peil te houden. Het in afzondering werken aan de gezondheid in de badkamer bood niet alleen comfort, het droeg ook bij aan politieke stabiliteit.

Afnemende krachten en kwalen als gevolg van een gevorderde leeftijd en de veeleisende functie maakten het voor pausen en prelaten noodzakelijk om hun gezondheid op peil te houden en gezonde leefregels na te volgen. Lijfartsen die persoonsgebonden adviezen verstrekten waakten over hun gezondheid. De introductie van een privébadkamer bood de mogelijkheid om ongestoord en ongezien aan hun gezondheid te werken. Op medisch advies konden zij badtherapie ondergaan ter bestrijding van een ziekte of chronische kwaal. Mede om die reden werd er rond 1500 een aantal privébadkamers ingericht in het Vaticaanse apostolische paleis, de Engelenburcht en enkele paleizen in de stad Rome. Geen van het zevental privébadkamers dat is overgeleverd, is identiek aan elkaar wat betreft architectuur, technische voorzieningen en decoraties. Iedere badkamer was afgestemd op de conditie van de eigenaar, c.q. gebruiker, diens temperament, geestesgesteldheid en behoefte om te baden.

In het eerste deel van haar proefschrift besteedt Loes Raimond-Waarts aandacht aan het leven en welzijn aan het pauselijk hof en de toen gangbare theoretische medische wetenschap, waarvan de humorenleer een belangrijk onderdeel vormt. In het tweede deel staan het leven, karakter, de lichamelijke en mentale gesteldheid van de eigenaar, c.q. gebruiker ervan centraal en wordt achterhaald wat voor ieder de noodzaak of wens geweest moet zijn om badbehandelingen te ondergaan. Elke privébadkamer wordt beschreven en de functie en betekenis ervan toegelicht.

Niet eerder is er door architectuur- en kunsthistorici vanuit de gezondheidsleer naar deze badkamers aan het pauselijk hof gekeken. Uit het onderzoek van Raimond-Waarts blijkt dat de Hippocratische leer in de renaissance van invloed was op de leefstijl van pausen en prelaten. Het was in het belang van pausen om er alles aan te doen om hun gezondheid te handhaven om zo goed mogelijk te functioneren. Het baden was onderdeel van een gezondheidsregime en een belangrijk middel om de gezondheid op peil te houden of te brengen. Badtherapie was eveneens een remedie in geval van ziekte. Daarnaast concludeert Raimond-Waarts dat het tijdstip waarop de privébadkamer werd geïntroduceerd aan het pauselijk hof eerder viel dan voorheen werd aangenomen.