Promotie mw. E.M. van der Zee: Soft-bottom intertidal ecosystems shaped by ecosystem engineers. Consequences for trophic structure

Promotie: mw. E.M. van der Zee

Proefschrift: Soft-bottom intertidal ecosystems shaped by ecosystem engineers. Consequences for trophic structure

Promotor(s): prof.dr. T. Piersma

Faculteit: Wiskunde en Natuurwetenschappen

Effecten van biobouwers als mosselen, oesters, zeegras en krabben langs de kustlijn

Biobouwers zijn soorten die hun omgeving sterk veranderen. Door dit te doen, kunnen ze het aantal en de verspreiding van andere soorten beïnvloeden. Elsbeth van der Zee deed onderzoek naar de effecten van biobouwers op de gemeenschap van soorten in inter-getijde kustgebieden (gebied dat onderloopt bij hoogtij en droog komt te liggen bij laagtij). met zandige bodem. Zij vond dat de aanwezigheid van rifvormende schelpdieren (mosselen en oesters), zeegras en krabben, het aantal soorten en de samenstelling van de voedselketen sterk kunnen veranderen, zowel in de ruimte als over de tijd.

Door het maken van structuur en het stabiliseren van de bodem, kunnen rifvormende schelpdieren verschillende voedselketen-niveaus beïnvloeden. En deze effecten zijn zichtbaar tot op honderden meters buiten de grenzen van het rif zelf. Daarnaast spelen de effecten van deze rifvormende schelpdieren in combinatie met andere interacties, zoals predatie en competitie, ook een sterke rol in het structureren van populaties van andere soorten schelpdieren, zoals kokkels.

Interessant is ook dat koloniserend zeegras dat fijn sediment invangt, in combinatie met gravende krabben die grote poelen maken in deze sedimentlaag, ervoor zorgen dat de structuur van de voedselketen en de temporele ontwikkeling hiervan drastisch veranderen. De bevindingen van dit onderzoek onderstrepen het grote belang van biobouwers in inter-getijde kustgebieden met een zandige bodem.

Elsbeth van der Zee studeerde biologie aan de Rijksuniversiteit Groningen, waar zij haar promotieonderzoek uitvoerde bij onderzoeksinstituut CEES en daarnaast bij het NIOZ, dat haar onderzoek financierde. Het maakt deel uit van het NWO-ZKO project ‘A human-driven regime shift through the loss of ecosystem engineers: consequences for trophic sructure and recovery potential of the Wadden Sea ecosystem’. Inmiddels werkt zij als ecologisch onderzoeker en adviseur bij Altenburg & Wymenga ecologisch onderzoek.