Characterization of the M-locus and functional analysis of the male-determining gene in the housefly
| Promotie: | Mw. Y. (Yanli) Wu |
| Wanneer: | 05 januari 2018 |
| Aanvang: | 11:00 |
| Promotors: | prof. dr. L.W. (Leo W) Beukeboom, prof. dr. E. Wimmer |
| Copromotor: | dr. L.P.W.G.M. (Louis) Jacobus Mgn Van De Zande |
| Waar: | Academiegebouw RUG |
| Faculteit: | Science and Engineering |
Evolutie van geslachtschromosomen bij de huisvlieg als onderzoeksmodel
Het onderzoek van Yanli Wu laat, bij modelorganisme de huisvlieg, zien dat het dupliceren van geslachtsbepalingsgenen en verplaatsen van gecompliceerde genomische regionen beiden een belangrijke rol spelen in de evolutie van geslachtschromosomen.
De huisvlieg, Musca domestica, is een uitstekend modelsysteem om de evolutie van geslachtsbepalingsmechanismen en geslachtschromosomen te bestuderen. In deze soort komen namelijk verschillende geslachtsbepalingssystemen voor. Normaliter is er sprake van een XY-systeem, waarbij het Y-chromosoom een dominant gen voor mannelijkheid (M-locus) draagt. M-loci zijn echter ook gevonden op andere chromosomen (autosomen) in natuurlijke populaties. Onlangs is het Mdmd-gen (voor Musca domestica male determiner) geïdentificeerd, dat mannelijke ontwikkeling veroorzaakt in huisvliegen met een autosomaal M-locus. Wanneer Mdmd uitgeschakeld wordt, ontwikkelen embryo's zich alleen tot vrouwtjes. Dit Mdmd-gen lijkt op een ander gen, namelijk CWC22, dat betrokken is bij de splicing van mRNA. Door de structuur van het M-locus te bestuderen werden meerdere opeenvolgende kopieën van Mdmd ontdekt, die verschillen in hoe sterk ze op elkaar lijken. Slechts één van deze kopieën lijkt functioneel te zijn, en dus het daadwerkelijke Mdmd-gen te zijn. De aminozuurvolgorde van het bijbehorende Mdmd-eiwit lijkt sterk op dat van het CWC22-eiwit, wat suggereert dat Mdmd is ontstaan vanuit een kopie van CWC22. Daarnaast blijken andere M-loci ook te bestaan uit meerdere kopieën van Mdmd. Het onderzoek van Wu laat zien dat het dupliceren van geslachtsbepalingsgenen en verplaatsen van gecompliceerde genomische regionen beiden een belangrijke rol spelen in de evolutie van geslachtschromosomen.
Zie ook het artikel in UK Magazine: Mevrouw of meneer vlieg; wie bepaalt het geslacht?