Protein disaggregation by the metazoan Hsp70-system
Eiwitdisaggregatie door het metazoaanse Hsp70-systeem
Een menselijke cel zit boordevol eiwitten. Deze eiwitten voeren vrijwel alle belangrijke functies van een menselijke cel uit. Om deze functies uit te kunnen voeren moeten ze in een complexe driedimensionale structuur gevouwen worden. In een reageerbuisje, in het lab, zijn eiwitten in principe in staat om uit zichzelf op de juiste manier te vouwen, maar in de drukke omgeving van de menselijke cel hebben eiwitten hulp nodig om op de juiste manier te vouwen. Wanneer een eiwit om één of andere reden verkeerd vouwt, of niet gevouwen wordt, leidt dit tot een verlies van de functie van het eiwit. Maar, ontvouwen eiwitten kunnen ook aan elkaar vastplakken en samenklonteren. Deze ophopingen van eiwitten plakken vervolgens, als een sneeuwbaleffect, vast aan andere eiwitten en structuren in de cel, wat uiteindelijk kan leiden tot het afsterven van deze cellen.
Dit samenklonteren van eiwitten in cellen is de oorzaak van verschillende hersenaandoeningen, zoals de ziekte van Parkinson of ALS. Om dit te voorkomen heeft de cel een uitgebreid kwaliteitscontrolesysteem dat bij de productie of gedurende levensduur van een eiwit ervoor zorgt dat de eiwitten juist vouwen, gevouwen blijven of opgeruimd worden wanneer dit niet meer kan. In dit proefschrift van Niels Albert-Visscher laten we zien, dat wanneer deze eiwitophopingen toch vormen, het kwaliteitscontrolesysteem van de cel in staat is om deze eiwitophopingen uit elkaar te halen. Hiertoe bevat het verschillende zogeheten “eiwitdisaggregatiesystemen” die ervoor zorgen dat de cel ook verschillende soorten eiwitophopingen die kunnen ontstaan aan te pakken.