Monitored at work
Toezicht van werkgevers in het tijdperk van kunstmatige intelligentie en het internet der dingen
Werkgevers hebben werknemers altijd gemonitord om productiviteit en veiligheid te waarborgen. Tegenwoordig veranderen Artificiële Intelligentie (AI) en het Internet of Things (IoT) deze controlemacht ingrijpend. Deze technologieën volgen bewegingen, signaleren risico’s en voorspellen gedrag. Ze beloven efficiëntie, maar roepen ook serieuze zorgen op. AI- en IoT-technologieën kunnen privacyrechten schenden, gesprekken op de werkvloer of vakbondsactiviteiten ontmoedigen en leiden tot ongelijke behandeling.
In zijn proefschrift stelt Michele Molè de vraag of dergelijke monitoring verenigbaar kan zijn met de rechten van werknemers onder het Europese arbeids- en technologierecht. In feite tillen AI en IoT werknemersmonitoring naar een nieuw niveau, terwijl werkgevers afhankelijk worden van ondoorzichtige systemen die door technologieaanbieders zijn ontwikkeld.
Molè concludeert dat de belangrijkste Europese rechtsinstrumenten — de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) en de Artificial Intelligence Act — slechts gedeeltelijke bescherming bieden. Indien gezamenlijk toegepast, kunnen zij werknemers wel enigszins beschermen, vooral via risicoanalyses waarbij werknemersvertegenwoordigers betrokken worden. Toch blijven er belangrijke lacunes bestaan. Zonder sterkere waarborgen dreigen AI en IoT werknemersmonitoring te veranderen in een onrechtmatig gebruik van werkgeversmacht.