Unraveling the causes of aneuploidy tolerance in cancer
| Promotie: | Mw. L.J. (Laura) Jilderda |
| Wanneer: | 09 mei 2022 |
| Aanvang: | 11:00 |
| Promotors: | prof. dr. ir. F. (Floris) Foijer, prof. dr. G. (Gerald) de Haan |
| Waar: | Academiegebouw RUG |
| Faculteit: | Medische Wetenschappen / UMCG |
Het ontrafelen van de oorzaken van aneuploïdietolerantie bij kanker
Cellen zijn de bouwstenen van het menselijk lichaam. Een volwassen menselijk lichaam bestaat uit zo’n 60 biljoen cellen die zijn ontstaan uit één samengesmolten ei- en zaadcel. Voordat een cel zich gaat delen moet de complete set van chromosomen (ook wel genoom genoemd) zich verdubbelen en vervolgens gelijkmatig verdeeld worden over de dochtercellen. In kankercellen is de celdeling vaak ontregeld waardoor er cellen kunnen ontstaan met een fout aantal chromosomen. Dit wordt aneuploïdie genoemd. Gezonde cellen groeien minder goed door aneuploïdie, terwijl kankercellen vaak aneuploïde zijn, en toch enorm hard kunnen groeien. Kankercellen hebben dus een manier gevonden om aneuploïdie te tolereren. Jilderda had als doel van haar proefschrift nieuwe manieren te ontdekken waarop kankercellen aneuploïdie tolereren.
Om aneuploïdie-tolerantie mechanismen te ontdekken heeft ze gekeken naar de veranderingen in aneuploïde kankercellen ten opzichte van kankercellen met een normaal aantal chromosomen (euploïde). Aneuploïdie leidt tot een verstoord eiwitmetabolisme wat zich kan uiten in de ophoping van eiwitten. Wij laten zien dat aneuploïde cellen bepaalde genen tot overexpressie brengen om eiwitaggregatie tegen te gaan om zo aneuploïdie te tolereren. Om genetische veranderingen te ontdekken die leiden tot aneuploïdie tolerantie heeft ze een genetische transposon mutagenese screen uitgevoerd in muizen.
Door de locatie van de transposons in aneuploïde- en euploïde bloedkankercellen te vergelijken zijn veelvoorkomende mutaties ontdekt die aneuploïdie-specifiek zijn. Deze mutaties kunnen mogelijk een rol spelen in de tolerantie van aneuploïdie en kunnen bijdragen aan de ontwikkeling van nieuwe therapieën die gericht zijn op aneuploïde kankers.
CV Laura Jilderda Laura Jilderda (1991) studeerde Biomedische Wetenschappen aan de Rijksuniversiteit Groningen. Daarna was zij werkzaam als promovendus bij het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG). Haar promotieonderzoek vond plaats bij Het European Research Institute for the Biology of Ageing (ERIBA) van het UMCG. Ze is nu werkzaam als Clinical Study Manager bij ICON. De titel van haar proefschrift luidt: Unraveling the causes of aneuploidy tolerance in cancer.