Skip to ContentSkip to Navigation
Over ons Medische Wetenschappen
University Medical Center Groningen

Juggling adversity – teachers’ capacities to adapt to extraordinary circumstances

Promotie:B. (Birte) Klusmann
Wanneer:24 maart 2025
Aanvang:11:00
Promotors:dr. M.J. (Maya) Schroevers, prof. dr. R. (Robbert) Sanderman
Waar:Academiegebouw RUG
Faculteit:Medische Wetenschappen / UMCG
Juggling adversity – teachers’ capacities to
adapt to extraordinary circumstances

Omgaan met tegenspoed – het vermogen van leraren om zich aan buitengewone omstandigheden aan te passen

Alarmerende percentages van mentale gezondheidsproblemen onder leerkrachten benadrukken de behoefte aan aandacht, vooral tijdens buitengewone omstandigheden. Deze dissertatie van Birte Klusmann onderzoekt de mentale gezondheid en aanpassing van leerkrachten in zeer stressvolle contexten, waarbij de nadruk ligt op lesgeven tijdens de COVID-19 pandemie en op stedelijke scholen in lage-inkomensbuurten met hoge werkloosheids- en misdaadcijfers. Dit onderzoek erkent individuele verschillen in de aanpassingsprocessen van leerkrachten en onderzoekt stress, kwetsbaarheid, sterke punten en veerkracht.

Een behoeftenonderzoek (Hoofdstuk 2) analyseerde 1.115 open antwoorden van Nederlandse leraren tijdens de 2020 lockdown. Leraren identificeerden uitdagingen op drie gebieden: balans tussen werk en privé (bijv. jongleren met verantwoordelijkheden), lesgeven en interactie met leerlingen, en schoolmanagement. De resultaten sluiten aan bij theorieën zoals de zelfdeterminatietheorie en het model Job Demands-Resources, en bieden inzichten voor gerichte interventies.

Een longitudinale studie (Hoofdstuk 3) met 353 leerkrachten volgde de mentale gezondheid gedurende drie maanden. Er kwamen vier mentale gezondheidstrajecten naar voren: goed (38%), zeer goed (16%), matig (32%) en aanhoudend slecht (14%). Psychologische factoren, zoals flexibiliteit, mindfulness en zelfcompassie, speelden een belangrijke rol bij het onderscheiden van deze groepen.

Hoofdstuk 4 onderzocht posttraumatische groei (PTG) en afschrijving (PTD) met behulp van clusteranalyse. Van de 115 leerkrachten rapporteerde 66% geen PTG/PTD, 15% vertoonde alleen PTG, 11% alleen PTD en 8% beide. Positieve veranderingen waren onder andere Relating to Others en Personal Strength, terwijl PTD relationele distantie weerspiegelde.

Tot slot verbeterde een mindfulness interventie (Hoofdstuk 5) met 64 leraren uit Baltimore het klassenmanagement, mindfulness en stressreductie. Leerkrachten implementeerden vooraf opgenomen oefeningen, wat de haalbaarheid en voordelen voor de klasomgeving aantoonde.

Kortom, een gepersonaliseerde aanpak is essentieel om de uiteenlopende ervaringen van leerkrachten te begrijpen en effectieve, ondersteunende interventies te ontwerpen.