De Zernike Campus als showroom voor verduurzaming

Door de jaren heeft de Zernike Campus zich ontwikkeld tot broedplaats vol ondernemers, wetenschappers en studenten die samenwerken aan duurzame initiatieven. Terwijl duurzaamheid ongetwijfeld een belangrijke rol speelt binnen dit netwerk, is deze visie volgens zeven studenten van de minor Future Planet Innovation nog niet voldoende terug te zien in het straatbeeld. Deze tegenstrijdigheid weerspiegelt een groter maatschappelijk probleem: aan de ene kant houden steeds meer organisaties zich bezig met verduurzaming, maar zijn uitgebreide maatregelen hiervoor over het algemeen niet doorgevoerd in eigen straat en buurt. De studenten namen de Zernike Campus onder de loep om te kijken hoe kleine aanpassingen aan de huidige ontwikkelingsplannen bij kunnen dragen aan een uniforme visie van duurzaamheid voor alle gebruikers van de Campus.

Naar een overkoepelende visie

Hoewel er veel verduurzamingsprojecten en ontwikkelingen op de campus plaatsvinden, zie je dit minder terug in de openbare ruimte van de campus. Het potentieel is volgens de studenten veel groter dan nu tot uiting komt, omdat de Campus volgens de studenten geen overkoepelende visie heeft voor het zichtbaar maken van verduurzaming. Het Noorden van het complex bestaat voornamelijk uit innovatieve bedrijven terwijl het Zuiden vooral universiteitsgebouwen omvat en dus meer wordt bezocht door studenten. Verbinding tussen de verschillende organisatie is er echter volgens de groep studenten niet. De focus ligt dan ook vaak op de verduurzaming van de individuele gebouwen in plaats van de connecties ertussen waardoor een uniforme visie over de hele Campus mist.

De plekken op de Campus waar de verduurzaming wel goed te beleven valt, vinden de studenten slecht toegankelijk. Bezoekers en gebruikers hebben vaak niet door wat voor een duurzame ontwikkelingen van de grond komen en wél te zien zijn. De klimaatadaptatie proeftuin is zo een project. Deze plek op de Campus etaleert diverse innovatieve methodes en oplossingen voor regionale klimaatvraagstukken. Echter weten weinig mensen dat deze tuin hier zit, terwijl het juist zo’n interessant voorbeeld is voor gebruikers van de Campus om te proeven waar achter de schermen allemaal aan wordt gewerkt.

Duurzame synergie

Dagelijks zetten zo’n 35000 studenten, 4000 onderzoekers en honderden ondernemers en medewerkers voet op de Campus. Het toevoegen van kleine en zichtbare innovaties in al bestaande plannen, opent mogelijkheden voor de Zernike Campus om te zorgen dat gebruikers en bezoekers de duurzaamheid zelf ook ervaren in de ruimte om hen heen. Je kunt dit realiseren door het aanbrengen van groene daken die zowel water opvangen als helpen bij het reguleren van de temperatuur van het gebouw. Een zogenaamde watermuur kan dienen als opslag voor overig regenwater, een flexibel alternatief van de regenton die veel minder ruimte inneemt. Daarnaast zijn er duurzame vormen van infrastructuur, bijvoorbeeld via een groene bushalte, waar planten op groeien die bepaalde insecten aantrekken, en fijnstof en regenwater opvangen. Deze kleine aanpassingen zijn gunstig voor biodiversiteit en klimaatadaptatie.

Communicatie over verduurzaming

Het zichtbaar maken van kleine, duurzame toevoegingen maakt mensen bewust van het innovatieve netwerk dat zich op de campus ontwikkelt. Verschillende soorten communicatie in de buitenlucht, in de vorm van informatieve borden en ’sustainaboards’, kunnen bezoekers bewust maken van de aanwezigheid van duurzame innovaties op de Campus. Daarnaast stellen de studenten voor om ‘sustainability crash courses’ aan te bieden aan gebruikers van de Campus waarin er meer uitleg wordt gegeven over de verduurzaming die er plaatsvindt.

Sociale cohesie

Het toevoegen en uitbreiden van groene ontmoetingsplekken is volgens de studenten een goede bijdrage om verbinding tussen de verschillende mensen op het Zernike Complex te verbeteren. Dit kan worden gedaan door natuurlijke elementen toe te voegen aan bestaande ontmoetingsplekken die nu nog niet helemaal uit de verf komen. Zo ligt er een soort laag amfitheater achter de Bernoulliborg, een van de centrale gebouwen van de Campus. De studenten opperen om naast extra zitplekken, hier ook een water onderdeel toe te voegen. Dit is bevorderlijk voor de biodiversiteit en zorgt ervoor dat er betere waterdoorloop is. Ook kan het water een rustgevende functie innemen, en stress onder gebruikers verminderen. Daarnaast zou een centrale, overdekte ontmoetingsplek met restaurant, werk- en vergaderplekken voor zowel bedrijfsmedewerkers uit het Noorden als studenten uit het Zuiden een rijke toevoeging zijn voor de verbinding van het gebied. Zo’n plek biedt de mogelijkheid voor ondernemer, onderzoeker en student om bij elkaar te komen onder één dak, waardoor er meer verbinding is om te leren over de duurzame projecten die er op de Zernike Campus lopen.

Geïnteresseerd naar het hele verslag, volg dan de link.