Theunis Piersma krijgt Spinozapremie

RUG-ecoloog Theunis Piersma is een van de winnaars van de Spinozapremie 2014. Hij krijgt deze hoogste wetenschappelijke prijs in Nederland voor zijn onderzoek naar trekvogels. Het geldbedrag van de prijs, 2,5 miljoen euro, zal hij investeren in onderzoek naar de invloed van de omgeving op het trekgedrag van kanoeten, grutto's en lepelaars.

Piersma studeerde en promoveerde in Groningen en werd in 2003 benoemd tot hoogleraar Dierecologie. Hij werkte onder meer in de Waddenzee, maar zijn belangstelling voor trekvogels (in eerste instantie vooral de kanoet) heeft hem de hele wereld rond doen reizen. Er is zelfs een ondersoort van deze vogel vernoemd naar Piersma: Calidris canutus piersmai.

Theunis Piersma heeft zich altijd sterk ingezet voor het behoud van de natuurwaarde van de Waddenzee. Ook doet hij onderzoek naar de teruggang van weidevogels zoals de grutto in de Zuidwesthoek van Friesland, waar hij ook woont. Ook internationaal zet hij zich in voor behoud van belangrijke foerageer- en verblijfsgebieden voor trekvogels, zoals een groot waddengebied in de Gele Zee bij China, dat met inpoldering wordt bedreigd.

In 2012 is Pierma benoemd op de nieuwe leerstoel Trekvogelecologie, ingesteld door een samenwerkingsverband tussen de RUG, het Wereld Natuur Fonds en de Vogelbescherming. Sinds 2009 is hij lid van de Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen (KNAW).

Met het geld dat de Spinozapremie oplevert zal Piersma onderzoek gaan doen naar de invloed van de omgeving op het gedrag van trekvogels. Volgens hem wordt de rol van de genen daarbij sterk overschat. Eerder publiceerde hij, samen met Jan van Gils het boek 'The Flexible Phenotype', waarin hij betoogt dat de omgeving juist de genen beïnvloedt.

‘We weten nog niet veel over de manier waarop de levensloop van (trek-)vogels vorm krijgt', zegt Piersma. 'Er zitten vast en zeker erfelijke aspecten aan vogeltrek, maar vogels leren in de loop van hun leven ook heel veel van elkaar, en ze doen eigen waarnemingen. Zo reageren ze op de omstandigheden die ze onderweg tegenkomen. Technologische ontwikkelingen, zoals steeds kleinere zenders, en nieuwe satelliet- en internettechnologie maken het nu mogelijk om individuele (trek-)vogels hun leven lang te volgen.'

Meer informatie via de RUG website en in dit persbericht.

Informatie over de Spinozapremie is te vinden bij NWO. Eerdere Groningse winnaars waren George Sawatzky (1996), Dirkje Postma (2000) en Ben Feringa (2004).