Skip to ContentSkip to Navigation
Research The Groningen Research Institute for the Study of Culture (ICOG) Research Research centres Research Centre for Historical Studies (CHS)

350 jaar Gronings Ontzet en Rijksuniversiteit Groningen

When:Sa 27-08-2022 15:00 - 16:30
Where:Aula, Academy building
Bernard van Galen, bisschop van Münster. Beter bekend als 'Bommen Berend'.
Bernard van Galen, bisschop van Münster. Beter bekend als 'Bommen Berend'.

This event will be in Dutch.

Op 27 augustus 2022 wordt 350 jaar Groningens Ontzet gevierd en dit gaat groots worden! De universiteit draagt bij aan deze viering met onder meer het publiekssymposium Verzet en vrijheid: Het Gronings Ontzet van 1672 en de Universiteit.

In de aula van het Academiegebouw zal er een viertal voordrachten gegeven worden als onderdeel van een klein programma ondersteund met muziek van het Groninger Studentenorkest Mira. Door de diversiteit aan sprekers en door zowel intern als extern beschikbare kennis over het onderwerp een podium te geven, ontstaat een breed beeld over het beleg en ontzet van Groningen in het Rampjaar 1672. Het belooft zodoende een zeer interessant symposium te worden waarvoor allen van harte worden uitgenodigd en zich kunnen aanmelden.

Deelname is gratis.

Programma

De voordrachten zullen verzorgd worden door:

1. Benjamin van der Linde, ‘Niet alleen Groningen: De veldtocht van Bernard van Galen en de rol van de Duitse grensregio’s’

Van der Linde behandelt de geopolitieke context van het conflict tussen de Republiek der Nederlanden en het bisdom Münster met zijn bondgenoten. De oorlog begon in het Heilige Roomse Rijk, waar grote gebieden, zoals Emsland en Oost-Friesland, eveneens rechtstreeks werden getroffen. De Dijlerschans, vlakbij de grens van de provincie Groningen, werd veroverd en de invasie van Oost-Friesland werd alleen voorkomen door het succes van de Nederlandse militie. Het conflict was niet alleen een aanval op de Republiek en vooral op Groningen, maar ook andere grensregio’s waren erbij betrokken.

Dr. Benjamin van der Linde is als historicus en coördinator voor de regionale geschiedenis van het Eemsland verbonden aan de Emsländischer Heimatbund in Meppen.

2. Joop Koopmans, ‘Bommen Berend als agressor en het nieuws van 1672’

Koopmans gaat nader in op de claims, de oorlogvoering en de diplomatie van de bisschop van Münster, Bernard van Galen. Aan de orde komen de Munsterse Oorlogen, de reacties van tegenstanders in het noordoosten van Nederland en het beleg en ontzet van Groningen in de maanden juli en augustus 1672. Dit laatste bespreekt Koopmans aan de hand van het nieuws over de belegering dat in 1672 werd verspreid. Wat kwam naar buiten en hoeveel kreeg de bevolking van Nederland hierover te horen via de media van de tijd? Valt de spanning en onzekerheid te vergelijken met die tijdens de oorlog in Oekraïne in 2022?

Dr. Joop W. Koopmans is universitair hoofddocent Vroegmoderne Geschiedenis aan de RUG. Zijn onderzoek en onderwijs zijn gericht op de geschiedenis van politiek en media in vroegmodern Europa.

3. Judith Brouwer, ‘“Groningen constant/ Behout van ’t lant”: reacties op het ontzet’

Brouwer bespreekt de vraag hoe de bevolking buiten Groningen reageerde op de belegering en het ontzet. Hiermee borduurt zij voort op het thema nieuwsvoorziening uit de vorige voordracht. Zij beantwoordt de vraag onder meer aan de hand van nooit aangekomen brieven uit de gewesten Holland en Zeeland, gedichten en pamfletten. Wat was het belang van de belegering en het ontzet? Wat riepen de gebeurtenissen in het Noorden op daarbuiten? En hoe reageerden de mensen op de informatie die hen bereikte?

Dr. Judith Brouwer is datacurator bij het Huygens Instituut voor Nederlandse Geschiedenis en research data manager bij het Meertens Instituut, allebei gevestigd in Amstedam. In 2013 promoveerde zij aan de RUG op het proefschrift Levenstekens: Gekaapte brieven uit het Rampjaar 1672.

4. Arjen Dijkstra, ‘De academische gemeenschap in staat van beleg: De Groningse universiteit in 1672’

Dijkstra beschrijft het beleg van Groningen in 1672 vanuit de academische gemeenschap. Studenten en hoogleraren speelden een actieve rol bij de aanloop naar het beleg van Bommen Berend, bij de verdediging van de stad Groningen en bij de nasleep. Beroemd is het verhaal dat studenten ’s nachts de vijandelijke soldaten uit hun slaap hielden luid door liederen te zingen. Natuurlijk gaat de betrokkenheid van Groninger studenten en professoren veel verder. In hoeverre was de rol van de academische gemeenschap cruciaal? En deze terugblik geeft ons ook de kans om te kijken hoe de Groningse universiteit de vrijheid zou vieren. Ook dat is onderdeel van onze academische geschiedenis.

Dr. Arjen Dijkstra is directeur van het Universiteitsmuseum Groningen. Zijn expertise betreft de geschiedenis van wetenschap in relatie tot de samenleving en universitaire geschiedenis.

Kaart van de belegering van Groningen.

Kijk voor meer informatie en andere activiteiten die op 27 augustus worden georganiseerd op rug.nl/go350.