11-12-'03 | J.E.A. Kroesen
Het middeleeuwse altaarretabel in Spanje en Portugal
Een altaarretabel of altaarstuk is een rechtopstaande beeldwand, voorzien van schilderingen en/of beeldhouwwerk, die zich op of achter het altaar verheft en daarmee optisch één geheel vormt. Op het Iberisch Schiereiland kwam in de late Middeleeuwen een retabeltype tot bloei dat zich in verschillende opzichten onderscheidt van de tradities in de rest van Europa. Het eigen karakter kwam geleidelijk tot uitdrukking vanaf 1350, aanvankelijk vooral in het oostelijk gelegen Catalonië en later ook meer naar het westen in Castilië en Portugal. Veel laat-middeleeuwse altaarretabels bezitten een zeer grote omvang en bedekken de gehele koorwand vanaf de vloer tot aan de gewelven. Opvallend zijn ook de sterk architecturale vormgeving en het grote aantal voorstellingen. Promovendus Justin Kroesen volgde in zijn onderzoek naar de achtergronden van dit exclusief Iberische fenomeen drie onderzoekslijnen. Het eerste hoofdstuk van zijn proefschrift is gewijd aan de vormgeving van het Iberische retabel in de Middeleeuwen, vanaf de opkomst in de elfde eeuw tot aan het einde van de gotiek aan het begin van de zestiende eeuw. In het tweede hoofdstuk is het altaarstuk bestudeerd in zijn ruimtelijke context, waarbij de vraag naar de samenhang tussen de verschijningsvorm en de plaats in het kerkinterieur centraal staat. Het derde hoofdstuk behelst een analyse van de beeldtaal van het middeleeuwse retabel op het Iberisch Schiereiland. Deze iconografie wordt beschouwd tegen de achtergrond van het ‘retabel-gebruik’, niet alleen als achtergrond voor de eucharistie, de prediking en de devotie, maar ook als propagandamiddel en als prestigeobject. /GGJustin E.A. Kroesen (Hoogeveen, 1975) studeerde godgeleerdheid aan de RUG. Hij verrichtte zijn promotieonderzoek aan de Faculteit der Godgeleerdheid en Godsdienstwetenschap van de RUG, onder auspiciën van het Instituut voor Liturgiewetenschap. Eerder verscheen van zijn hand: The Sepulchrum Domini Through the Ages. Its Form and Function (Leuven/Paris/Sterling 2000).
|
Datum en tijd |
donderdag 11 december 2003, 14.15 uur |
|
Promovendus |
J.E.A. Kroesen, tel. (050)363 45 87, e-mail: j.e.a.kroesen@theol.rug.nl (werk) |
|
Proefschrift |
Het middeleeuwse altaarretabel op het Iberisch schiereiland. Vorm, plaats en boodschap |
|
Handelsuitgave |
deel 2 in de serie Netherlands Studies in Ritual and Liturgy, Groningen/Tilburg 2003- , ISBN 90-367-1949-6, verkoopprijs 48,50 euro. Bestellen: Instituut voor Liturgiewetenschap RUG, Oude Boteringestraat 38, 9712 GK Groningen |
|
Promotores |
prof.dr. S.L. de Blaauw en prof.dr. A.L. Molendijk |
|
Faculteit |
godgeleerdheid en godsdienstwetenschap |
|
Plaats |
Aula Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen |
| Laatst gewijzigd: | 29 augustus 2023 12:32 |