Zin of onzin? Jonge onderzoekers toetsen twintig spreekwoorden

‘Al is de leugen nog zo snel, de waarheid achterhaalt haar wel.’ Is dat zo?

Spreekwoorden. Zonder erbij na te denken maken we er dagelijks gebruik van. Maar de maatschappij verandert voortdurend. Hebben we nog wel iets aan die eeuwenoude wijsheden? Welke kunnen we handhaven en welke kunnen worden bijgezet in het mausoleum van achterhaalde waarheden? Jonge onderzoekers uit allerlei disciplines, onder wie veel leden van de Young Academy Groningen, onderzochten het waarheidsgehalte van twintig gangbare spreekwoorden. Zij presenteren hun bevindingen in het nieuwe populair wetenschappelijke boek Achterhaalde waarheid? Zin en onzin van spreekwoorden.

‘Al is de leugen nog zo snel, de waarheid achterhaalt haar wel.’ Is dat wel zo? Komt de waarheid altijd boven water? En hoe zit het eigenlijk met andere spreekwoorden? vroegen RUG-wetenschappers Jan Willem Bolderdijk, Saskia Peels-Matthey en Anne Tjerk Popkema zich af. Op hun verzoek lieten jonge onderzoekers, met in het achterhoofd de meest recente kennis uit hun vakgebied, hun licht te laten schijnen op twintig bekende spreekwoorden. Bolderdijk: ‘In ons boek nemen de onderzoekers lezers mee op hun wetenschappelijke zoektocht en beschrijven ze proeven die lezers zelf kunnen uitvoeren.’

Conclusie aan het eind van het boek: een aantal spreekwoorden is echt niet meer van deze tijd. Voor die achterhaalde spreekwoorden bedachten de samenstellers van het boek dan ook nieuwe of aanvullende varianten, zoals: Als de leugen vlot vertrekt, blijft de waarheid lang bedekt.

Meer informatie

• Het boek Achterhaalde waarheid? Zin en onzin van spreekwoorden is tot stand gekomen op initiatief van de Young Academy van de Rijksuniversiteit Groningen. De redactie bestaat uit Jan Willem Bolderdijk, Saskia Peels-Matthey en Anne Tjerk Popkema. Peter Boersma verzorgde de vormgeving en maakte voor ieder spreekwoord een prachtige illustratie.
• Contact: Jan Willem Bolderdijk
• Bestellen kan onder meer bij In Boekvorm Uitgevers