Afscheidssymposium prof. dr. Hetty Zock

Goede geestelijke verzorging prikkelt de zinnen. Al is de vorm vaak woordrijk, alle zintuigen doen mee. De omgeving toont zich in geur, kleur en geluid. De smaak van het leven kan bitter en zoet zijn. En elke interactie vraagt om nauwkeurig aftasten. Die zintuiglijke rijkdom van geestelijke zorg gaan we 9 juni volop ervaren. Aan het einde van de middag nemen we afscheid van Hetty Zock als bijzonder hoogleraar. Zij heeft vanuit haar supervisiepraktijk nog wat verrassende beelden voor ons in petto!

Symposium

Afscheid

Kom je met het openbaar vervoer? Houd er dan rekening mee dat er werkzaamheden zijn tussen Meppel en Assen. De NS zet bussen in. Je kunt ook met de trein via Leeuwarden. De extra reistijd bedraagt 45 minuten. 

Tussen Leeuwarden en Groningen rijden treinen van Arriva. Je NS-vervoerbewijs is geldig bij Arriva tussen Groningen en Leeuwarden. Uitchecken bij NS, inchecken bij Arriva voor omreizen is niet nodig. 

Kom je met de auto? Er zijn verschillende P+R terreinen rondom Groningen, waarna je met de bus de stad in kunt. Vanuit het zuiden is het P+R terrein Haren/A28 of Hoogkerk handig. Vanuit het Noorden P+R terrein Reitdiep of Hoogkerk. Liever in de stad parkeren? De dichtstbijzijnde parkeergarage is onder de Ossenmarkt.

Hoogleraar geestelijke zorg en religieus-humanistische zingeving, VU Amsterdam. 

Levensbeschouwelijke veelkleurigheid biedt geestelijk verzorgers de mogelijkheid om te werken met een diversiteit aan inspiratiebronnen. Er is veel ruimte voor nieuwe vormen en voor nieuwe (beeld)taal om aan te sluiten bij waar mensen zelf zijn in hun zoeken naar zin. De geestelijk verzorger kan zich ontwikkelen tot een ‘verbeeldingsprofessional’ die mensen helpt in het exploreren van verschillende perspectieven en uitdrukkingsvormen in hun omgaan met existentiële vragen. In de workshop wordt hiertoe een aanzet gegeven door met gebruik van kunst verbeeldingsvol werken te oefenen. 

Predikant van de remonstrantse gemeente Twente en haptonomisch professional auteur van ‘Zin in zijn’. Je weg vinden met lichaam en ziel. 

Bij dit gezegde denk je misschien aan mensen die blind zijn en die alles ‘op de tast’ moeten doen. Maar geen van ons zou ver komen zonder ons tastzintuig. We voelen door dingen met onze huid aan te raken. Maar onze tastzin kan zich ook uitbreiden door voorwerpen heen, en zelfs door ruimte. Hoe blijf je anders met je auto tussen de strepen rijden? Je ‘voelt het aan’…. In deze workshop gaan we enkele mogelijkheden van de tast verkennen. Met daarbij de belangrijke vraag hoe je de signalen van je tastzintuig beter gewaar kunt worden.

Muziektherapeut en musicus

Het oor is een fascinerend zintuig: drijvend in het vruchtwater van onze moeders konden we al horen. Toen al begon de relatie met de stem van haar en ontstond een eerste verbinding tussen klank en emotie. Gedurende ons leven ontwikkelt het horen zich tot een verfijnd instrument voor sociaal-emotionele processen. Muziek kan ons helpen om in resonantie te zijn met onze gevoelens; om onszelf beter te kunnen begrijpen. Of om ons te openen voor een spirituele dimensie. Vanuit mijn ervaring en kennis zal ik vertellen over dit spannende en niet helemaal te doorgronden zintuig. Een glimp ervan wil ik jullie tijdens de workshop laten ervaren. 

Organisatiecoach en leiderschapstrainer, auteur en onderzoeker. Begeleidt vanuit haar bureau Legende mensen en organisaties bij zinvol leven en werken.

Wat gebeurt er als iets je ‘aan het hart gaat’? Hoe word je als mens ‘geraakt’? In deze workshop verkennen we het begrip resonantie door het op verschillende manieren aan den lijve te ervaren. Zin is immers een belichaamde ervaring. We experimenteren daartoe met principes uit de wereld van improvisatietoneel: met openheid en verwondering als mindset, en de bewustwording van ruimte en je positie ten opzichte van de ander of het andere. Daarnaast gaan we aan de slag met inzichten uit Jacky’s promotieonderzoek in de narratieve psychologie, en ervaren we de kracht van verhalen om te verbinden, te raken en geraakt te worden. 

Studentenpredikant Zwolle // pop-up zingeving

‘Ik ben er zo moe van dat ik steeds mezelf moet zijn’, vertelde een student. Om de haverklap werd haar gevraagd: ‘wie ben jij echt?’, ‘wat wil je?’. Ze had daar geen woorden voor. En ze is niet de enige, merk ik in de begeleiding van jonge mensen. Daarom zijn we in het project HÉ MENS met studenten gebruik gaan maken van het zintuig ZICHT. In deze workshop doe je net zoiets als de studenten, maar dan in verkorte vorm: vijf kwartier geestelijke verzorging met je ogen. Kijk! Zie! HÉ MENS!

Studentenpredikant Zwolle // pop-up zingeving

‘Ik ben er zo moe van dat ik steeds mezelf moet zijn’, vertelde een student. Om de haverklap werd haar gevraagd: ‘wie ben jij echt?’, ‘wat wil je?’. Ze had daar geen woorden voor. En ze is niet de enige, merk ik in de begeleiding van jonge mensen. Daarom zijn we in het project HÉ MENS met studenten gebruik gaan maken van het zintuig ZICHT. In deze workshop doe je net zoiets als de studenten, maar dan in verkorte vorm: vijf kwartier geestelijke verzorging met je ogen. Kijk! Zie! HÉ MENS!

Beeldend kunstenaar en geurpsycholoog

Waar woorden soms moeilijk te vinden zijn, kunnen geuren herinneringen ophalen en je helpen de juiste woorden te formuleren. Geuren kunnen bijdragen aan een ontspannen sfeer, zorgen voor herkenning en nodigen uit tot een gesprek. We weten soms niet wát we ruiken, maar wel wat voor gevoel dit bij ons oproept. En zo is het gesprek, zonder dat we het in de gaten hebben, begonnen. Met elkaar verkennen we in deze workshop de diverse aspecten van het ruiken en geurbeleving. Vanuit mijn geurkunstenaarschap en kennis over de werking van geur op de psyche ervaren we wat dit in de gereedschapskoffer van een mensenwerker kan betekenen. De geuren waarmee we werken zijn afkomstig van planten en zijn biologisch geteeld.

Predikant van de remonstrantse gemeente Twente en haptonomisch professional auteur van ‘Zin in zijn’. Je weg vinden met lichaam en ziel. 

Bij dit gezegde denk je misschien aan mensen die blind zijn en die alles ‘op de tast’ moeten doen. Maar geen van ons zou ver komen zonder ons tastzintuig. We voelen door dingen met onze huid aan te raken. Maar onze tastzin kan zich ook uitbreiden door voorwerpen heen, en zelfs door ruimte. Hoe blijf je anders met je auto tussen de strepen rijden? Je ‘voelt het aan’…. In deze workshop gaan we enkele mogelijkheden van de tast verkennen. Met daarbij de belangrijke vraag hoe je de signalen van je tastzintuig beter gewaar kunt worden.

Ethicus / geestelijk verzorger in het Catharinaziekenhuis van Eindhoven

Elke vrijdagmiddag hebben we in de huiskamer van de afdeling Geriatrie in het Catharinaziekenhuis in Eindhoven een laagdrempelig groepsgesprek met patiënten. In een inmiddels beproefde vorm verkennen we al kijkend naar beelden en luisterend naar muziek,  wat ons raakt en wat daarin aan waardevols besloten ligt. In de workshop wordt de opzet en achtergrond van de activiteit uiteengezet. Natuurlijk nemen we ook de gelegenheid te baat om onszelf te laten raken. Wat ontdekken we aan betekenis en zin wanneer we onze eigen oren en ogen de kost geven?

Muziektherapeut en musicus

Het oor is een fascinerend zintuig: drijvend in het vruchtwater van onze moeders konden we al horen. Toen al begon de relatie met de stem van haar en ontstond een eerste verbinding tussen klank en emotie. Gedurende ons leven ontwikkelt het horen zich tot een verfijnd instrument voor sociaal-emotionele processen. Muziek kan ons helpen om in resonantie te zijn met onze gevoelens; om onszelf beter te kunnen begrijpen. Of om ons te openen voor een spirituele dimensie. Vanuit mijn ervaring en kennis zal ik vertellen over dit spannende en niet helemaal te doorgronden zintuig. Een glimp ervan wil ik jullie tijdens de workshop laten ervaren. 

Bij bewoners van verpleeghuizen halen we verhalen van passie op door te vragen naar wat kleur en zin geeft (of heeft gegeven) aan hun leven. Vervolgens denken we samen na hoe deze passie in beeld gebracht kan worden. We spreken o.a. over waar de foto gemaakt moet worden, met of zonder andere mensen en met welke attributen. De foto’s van het project Passie in Beeld brengen dus in beeld wat bijna niet in beeld te vangen is, namelijk passie.

Het luisteren naar verhalen, één van de kerntaken van een geestelijk verzorger in een verpleeghuis, was de start van een nieuwe interventie vanuit de geestelijke zorg die uitmondde in dit fotoproject. Het hele proces van het maken van de foto tot het exposeren ervan heeft effect op vele gebieden, vaak onverwacht. De passie is gaan stromen en de kracht van het beeld blijkt groot. Graag deel ik met jullie de verrassende ontdekkingen van het fotoproject Passie in Beeld.

In supervisie gaat het om de integratie van voelen, denken, willen en handelen van de geestelijk verzorger/pastor, om zo een betere beroepsbeoefenaar te worden. In deze afscheidsrede wordt betoogd en getoond dat beelden hierbij een sleutelrol kunnen spelen. Werken met beelden stimuleert intuïtieve, onbewuste, lichamelijke waarneming en ontwikkeling. Dit past bij de ‘affective turn’ in de wetenschap, waarin de nadruk ligt op de lichamelijkheid van zowel cognities als gevoelens. Binnen de geestelijke verzorging zie je dit in de toenemende aandacht voor rituelen en de esthetische dimensie van zingeving. Hoe dit werkt in supervisie zal ik illustreren aan de hand van ervaringen uit mijn supervisiepraktijk.