38e Van der Leeuw-lezing: identiteit, vrijheid en herdenken in tijden van onzekerheid

Op vrijdag 6 november 2020 spreekt schrijver, filmmaker en beeldend kunstenaar Marion Bloem de 38e Van der Leeuw-lezing uit. Coreferent is Denker des Vaderlands Daan Roovers. Bloem analyseert in haar lezing de thema’s identiteit, vrijheid en herdenken en linkt deze aan de huidige coronacrisis. De Van der Leeuw-lezing is in de Martinikerk en begint om 16.30 uur. Helaas kan er vanwege corona geen publiek aanwezig zijn, maar de lezing is door iedereen te volgen via de livestream hieronder.

Het jaar 2020 zou in het teken staan van 75 jaar bevrijding. Voor het eerst sinds 1945 zou er veel aandacht zijn voor de Tweede Wereldoorlog in Nederlands-Indië. Maar het jaar pakte heel anders uit: de coronacrisis maakte grootse herdenkingen onmogelijk en liet zien dat ‘vrijheid’ voor iedereen wat anders betekent. Dat werd extra duidelijk toen in de vroege zomer grootschalige protesten tegen racisme uitbraken, met een explosief publiek debat tot gevolg.

Aan de hand van haar familiegeschiedenis brengt Marion Bloem de bevrijding van Nederlands-Indië en de daarop volgende onafhankelijkheidsstrijd in verband met de coronacrisis en de recente protesten. Op persoonlijke wijze laat ze zien dat de Nederlandse koloniale geschiedenis niet tot het verleden behoort. Nog altijd beïnvloeden sporen uit de koloniale periode de manier waarop we naar de wereld kijken, evenals politieke besluiten en ons collectieve (onder)bewustzijn. Maar er is volgens Bloem een manier om ons van die sporen te ontdoen.

Marion Bloem (Arnhem, 1952) is schrijver, filmmaker en beeldend kunstenaar. Zij brak in 1983 door met haar debuutroman Geen gewoon Indisch meisje en de documentaire Het land van mijn ouders. Als eerste thematiseerde zij de problemen die de tweede generatie Indische Nederlanders ervoeren: de generatie die in Nederland was geboren en voor wie de Indische cultuur en het koloniale verleden van hun ouders een grote rol speelde, waarvoor in de Nederlandse cultuur echter weinig begrip was. Marion Bloem schreef tientallen boeken, dichtbundels en scenario’s en regisseerde verschillende films. Voor haar werk werd zij meerdere malen onderscheiden, onder meer met de E. du Perronprijs voor haar hele oeuvre.

Daan Roovers (Veghel, 1970) is filosoof, docent publieksfilosofie aan de Universiteit van Amsterdam en sinds 2019 Denker des Vaderlands. Ook is zij vaste gast in het wekelijkse Human-programma Het filosofisch kwintet. In haar werk verdiept Daan Roovers de actualiteit met filosofische perspectieven en maakt zij filosofische inzichten toegankelijk voor een breed publiek. Van 2001 tot 2015 was zij hoofdredacteur van Filosofie Magazine en stond zij aan de wieg van de Nacht van de Filosofie, Stand-up Philosophy, en de G8 van de Filosofie. Naast haar werk als filosoof, docent en programmamaker werkt zij aan een proefschrift over publieke opinie.

Stichting Van der Leeuw-lezing

De Stichting Van der Leeuw-lezing, opgericht in 1983, is een samenwerkingsverband van de provincie Groningen, de gemeente Groningen, de Rijksuniversiteit Groningen, de Hanzehogeschool Groningen, het Universitair Medisch Centrum Groningen, de Volkskrant en de Stichting Martinikerk Groningen. De 38e Van der Leeuw-lezing is mede mogelijk gemaakt door boekhandel Van der Velde, Bano Groningen en Studium Generale Groningen. Zie voor meer informatie: www.vanderleeuwlezing.nl