Grote spiraalstelsels maken zeer efficiënt sterren
Grote spiraalstelsels, zoals onze naaste buur de Andromedanevel, laten bijna geen gas- of stofdeeltjes onbenut bij het vormen van sterren. Dat hebben Nederlandse astronomen berekend aan de hand van de draaisnelheden van ruim honderd nabije stelsels. De grote stelsels halen een efficiëntie van 80 tot 100% en zijn daarmee veel efficiënter dan de maximale 20% die werd toegeschreven aan de vorige recordhouders: middelgrote spiraalstelsels zoals onze Melkweg.
De nieuwe berekeningen hebben ook implicaties voor de zogeheten missende normale materie. Wetenschappers gaan er al langer vanuit dat het heelal voor ongeveer 5% bestaat uit normale materie zoals atomen en moleculen en voor 95% uit donkere, onbekende materie en donkere, onbekende energie. En van die 5% normale materie was ook nog eens het grootste deel zoek. Volgens de nieuwe berekeningen ontbreekt er echter amper normale materie in de grote spiraalstelsels.
Inmiddels zijn wetenschappers bezig om de theorie aan te passen aan de nieuwe bevindingen. Dat er nu missende normale materie gevonden is, is een opsteker. Maar dat grote sterrenstelsels veel efficiënter sterren vormen dan gedacht, zal de komende tijd voor hoofdbrekens zorgen.

Een voorbeeld van een zeer efficiënt spiraalstelsel is NGC 5371. Het stelsel staat op ongeveer honderd miljoen lichtjaar van de aarde in het sterrenbeeld Jachthonden in de buurt van de Grote Beer. Het is een van de zwaarste van de meer dan honderd onderzochte stelsels. Het stelsel bevat bijna geen missende normale materie en heeft vrijwel al het stof en gas gebruikt om sterren te maken. Ook de Andromedanevel, onze naaste buur op 'slechts' 2,5 miljoen lichtjaar van ons vandaan, blijkt zeer efficiënt.
Het onderzoek werd uitgevoerd door Lorenzo Posti (Rijksuniversiteit Groningen en Université de Strasbourg, Frankrijk), Filippo Fraternali (Rijksuniversiteit Groningen ) en Antonino Marasco (Rijksuniversiteit Groningen en ASTRON) en verschijnt binnenkort in het vakblad Astronomy and Astrophysics.
Laatst gewijzigd: | 11 mei 2020 16:20 |
Meer nieuws
-
01 juli 2025
‘Geef zeehonden de ruimte’
De Waddenzee verandert voortdurend. De lokale dieren hebben adaptaties nodig om te overleven in een omgeving die is vormgegeven door de getijden. Door de zeehonden in het gebied te onderzoeken zijn PhD-onderzoekers Margarita Méndez-Aróstegui en...
-
30 juni 2025
David Lentink partner in internationaal onderzoeksproject naar diernavigatie
Prof. dr. David Lentink is partner in het NaviSense project dat van de Duitse overheid 54,7 miljoen euro toegekend heeft gekregen voor onderzoek naar de mechanismen die dieren gebruiken om te navigeren en hoe deze mechanismen technologie kunnen...
-
26 juni 2025
Prof. Adri Minnaard ontvangt RSC Chemistry Biology Interface Horizon Prize met Lipidomics team
Prof. dr. Adri Minnaard is met het ‘Lipidomics Team’ waar hij deel van uitmaakt, uitgeroepen tot winnaar van de Chemistry Biology Interface Horizon Prize van de Royal Society of Chemistry (RSC).