Groningse bevingszaak juridisch uniek

Congrescentrum het Kasteel was woensdag 18 april het bastion waar de tweede editie van het Groninger Gaswinningscongres plaatsvond. De voorzitter van de tijdelijke commissie mijnbouwschade, prof. mr. van Ravels, was te gast: ‘geen vergelijkbare zaak met die van Groningen’.

Tekst: Elske Kroondijk / Communicatie

Het door de rechtenfaculteit georganiseerde congres stond in het teken van wonen in het bevingsgebied, en de specifieke gevolgen die de effecten van gaswinning hebben op hypothecaire financieringen en de beroepspraktijk van notarissen. Bovendien werd een actuele stand van zaken gegeven van de nieuwste ontwikkelingen rondom de regelgeving voor de afwikkeling van schade.

Actueel programma

Waar de eerste editie van het Groninger gascongres draaide om techniek en veiligheid in het bevingsgebied, stond nu het wonen en de woning zelf centraal. En daarbij gaat het al snel over schadecompensatie aan deze woningen. Aangezien de ontwikkelingen van wetgeving op dit gebied zo razendsnel gaan, was een uitgebreide en actuele stand van zaken onontbeerlijk. Om de inhoud zo actueel mogelijk te kunnen maken, werd de inhoud van het congresprogramma pas op het allerlaatste moment vastgesteld.

Tijdelijke Commissie Mijnbouwschade

Toonbeeld van deze recente ontwikkelingen was de aanwezigheid van dhr. Bruno van Ravels. Van Ravels werd in maart voorzitter van de nieuw ingestelde Tijdelijke Commissie Mijnbouwschade Groningen (TCMG). Deze commissie vormt het nieuwe schadeloket voor gedupeerde bewoners en ondernemers en maakte afgelopen week haar voorlopige afhandeling bekend voor schades die onder de 10.000 euro liggen: dit zijn ongeveer 80% van de schadegevallen. Dhr. Van Ravels gaf een toelichting op de totstandkoming van deze werkwijze en deelde zijn ervaringen die hij in deze eerste weken van zijn nieuwe taak had opgedaan. Hoewel volgens Van Ravels Nederland in vergelijking tot andere landen erg ruimhartig is wat betreft schadevergoedingen, gaf hij aan dat het erg spannend wordt hoe de commissie zich door de 11.500 dossiers gaat worstelen die zijn overgenomen van het Centrum Veilig Wonen (CVW).

Verhandelbare aardbevingscertificaten

Vanuit verschillende vakgebieden gaven sprekers vervolgens hun visie op de huidige stand van zaken. Hoewel Van Ravels weliswaar de ruimhartigheid van Nederland benadrukte, gaf RUG-hoogleraar Fokko Oldenhuis aan dat de situatie in Groningen zijn weerga niet kent als het gaat om de omvang en complexiteit van het probleem. ‘De problematiek rondom bijvoorbeeld Schiphol is hier niks bij, dit is vele malen complexer’, aldus Oldenhuis. Hoogleraar markten en regulering Edwin Woerdman zoomde uit op de situatie en bekeek de marktprincipes achter de gaswinning. Ook ging hij dieper in op hoe moeilijk het is om schade te compenseren, want hoewel Nederland weliswaar ruimhartig is met schadecompensatie, zijn er veel schadesoorten die niet worden meegenomen omdat ze bijvoorbeeld moeilijk meetbaar zijn. Denk hierbij aan psychische schade of onzichtbare schade aan funderingen. Daarnaast presenteerde Woerdman het experimentele idee van een verhandelbaar aardbevingscertificaat als een marktgebaseerd alternatief voor schadecompensatie.

Woningen en hypotheek

De rest van de middag stond onder andere in het teken van vraagstukken voor de notariële praktijk bij bestaande bouw en nieuwbouw, de dalende woningwaarde in het bevingsgebied en het daarmee samenhangend groeiend aantal huiseigenaren met een forse restschuld. De heer Visser, commercieel directeur van de Rabobank Noord-Groningen, was hierbij een van de sprekers en gaf een toelichting op de door hen opgerichte Taskforce Aardbevingen, waarmee de Rabobank oplossingen wil zoeken voor de hypothecaire vragen die ontstaan door de gevolgen van de gaswinning.