Xanthophyllomyces dendrorhous as a platform organism for the production of terpenes

Promotie: mw. E. Melillo, 9.00 uur, Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen

Proefschrift: Xanthophyllomyces dendrorhous as a platform organism for the production of terpenes

Promotor(s): prof.dr. O. Kayser, prof.dr. W.J. Quax

Faculteit: Wiskunde en Natuurwetenschappen

Gist als platformorganisme voor terpeenproductie

Door de optimale tools te ontwikkelen om Xanthophyllomyces dendrorhous genetisch te modificeren en te laten zien dat deze gist de nieuwe genetische informatie kan gebruiken om specifieke stoffen te produceren, heeft Elena Melillo een eerste stap gezet om deze gist te gebruiken als 'fabriek' voor de productie van (zeldzame) stoffen met farmacologische eigenschappen.

X. dendrorhous is een gist die industrieel wordt gebruikt om carotenoïden, die antioxiderende eigenschappen bezitten, te produceren. Melillo heeft onderzocht of de gist X. dendrorhous ook gebruikt kan worden voor de productie van andere stoffen, die chemisch gerelateerd zijn aan carotenoïden.

Door de gist genetisch te modificeren met DNA van een ander organisme heeft Melillo gedemonstreerd dat 'haar' gist moleculen met antibacteriële eigenschappen kan produceren. Sommige van deze stoffen kunnen zelfs in grotere hoeveelheden geproduceerd worden in X. dendrorhous dan in bekende organismen (bijvoorbeeld Saccharomyces cerevisiae).

De meeste stoffen die geproduceerd worden door schimmels en planten en daarna gebruikt worden als medicijn, ondergaan in deze organismen verschillende kleine modificaties door specifieke enzymen. Melillo heeft ervoor gekozen om twee genen van de schimmel Coprinus cinereu, die coderen voor twee van zulke enzymen, tot expressie te brengen in X. dendrorhous. Zij heeft laten zien dat wanneer deze enzymen geproduceerd worden door de gist, ze dezelfde modificaties uitvoeren als in het originele productieorganisme, i.e. C. cinereus.

Elena Melillo (Italië, 1983) studeerde biotechnologie aan de universiteit van Rome Sapienza. Haar promotieonderzoek deed zij aan de RUG bij de vakgroep Pharmaceutical Biology van het Groningen Institute for Pharmacy (GRIP). Zij vervolgt haar loopbaan aan de RUG bij de vakgroep Pharmaceutical Gene Modulation.