Determination of the rate of oceanic storage of anthropogenic CO2 from measurements in the ocean interior: the South Atlantic Ocean

Promotie: dhr. S.M.A.C. van Heuven, 12.45 uur, Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen

Proefschrift: Determination of the rate of oceanic storage of anthropogenic CO₂ from measurements in the ocean interior: the South Atlantic Ocean

Promotor(s): prof.dr.ir. H.J.W. de Baar, prof.dr. H.A.J. Meijer

Faculteit: Wiskunde en Natuurwetenschappen

Zuid-Atlantische Oceaan verantwoordelijk voor opslag ca. 400 miljoen ton antropogeen CO₂ per jaar

Koolstofdioxide, CO₂, wordt uitgewisseld in de oceanen en de atmosfeer en op het land, maar ook tussen deze omgevingen onderling. Door de verbranding van olie, kolen en gas is de mensheid bezig om extra CO₂ (‘antropogene CO₂’ ofwel CO₂ ^ant) toe te voegen aan de natuurlijke koolstofkringloop. Om de aldus veranderende koolstofcyclus goed te kunnen begrijpen, is een beter begrip noodzakelijk van de snelheid van de toename van CO₂ ^ant in de oceaan. Het onderzoek van Steven van Heuven was hierop gericht.
Daartoe verzamelde hij nieuwe CO₂-gerelateerde meetgegevens in de diepzee, stelde hij een database samen van nieuwe en historische meetgegevens en gebruikte hij deze database om de toenamesnelheid te bepalen van CO₂ant in de Zuid-Atlantische Oceaan. Deze oceaanregio wordt van groot belang geacht voor de opname van CO₂ ^ant uit de atmosfeer en het daaropvolgende transport de diepzee in.
Tijdens verschillende vaartochten werden enkele duizenden oceaanmonsters met succes geanalyseerd. Het bleek dat het samenvoegen van onderzoeksdata uit ca. 40 jaar oceanografisch onderzoek tot één hoogwaardige database goed mogelijk is. Eveneens wist Van Heuven de toename van CO₂ ^ant in de diepe oceaan op overtuigende wijze vast te stellen, ondanks het feit dat die oceaan een sterke biologische en stromingsvariabiliteit vertoont, waarover niet veel gegevens beschikbaar zijn. De resultaten versterken de bewijsvoering voor het idee dat de Zuid-Atlantische Oceaan verantwoordelijk is voor de opslag van circa 400 miljoen ton CO₂ ^ant per jaar, ofwel ca. 20% van de totale opname door de oceanen.

Steven van Heuven (Leiden, 1980) studeerde biologie aan de RUG, waar hij zijn promotieonderzoek heeft uitgevoerd bij de vakgroep Ocean Ecosystems van ESRIG. Het veldwerk werd gedaan in nauwe samenwerking met Koninklijk Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee (Royal NIOZ) op Texel. Het onderzoek werd gefinancierd door CarboOcean (EUFP6IP - EU 6th Framework Programme Intergrated Project). Inmiddels werkt hij als onderzoeker bij het Centrum voor Isotopenonderzoek van de RUG.