The development of understanding through writing

Promotie: mw. V.M. Baaijen, 16.15 uur, Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen

Proefschrift: The development of understanding through writing

Promotor(s): prof.dr. C.M. de Glopper

Faculteit: Letteren

Verband tussen schrijven en leren verder onderzocht

In het proefschrift van Veerle Baaijen staat de vraag centraal op welke wijze schrijven bijdraagt aan leren en aan het ontwikkelen van begrip. Baaijens onderzoek toont aan dat er twee verschillende typen processen een belangrijke rol spelen bij schrijven: expliciete denkprocessen en impliciete taalproductieprocessen. Bovendien laten de resultaten zien dat leren door schrijven en het produceren van een goede tekst niet noodzakelijk samengaan: het produceren van een goede kwaliteit tekst vergt een andere organisatie van de schrijfprocessen dan het ontwikkelen van begrip. Baaijens onderzoek ondersteunt daarmee de belangrijkste claims van het dual process-model van Galbraith. Ze maakt echter ook duidelijk dat het dual process-model van Galbraith verder ontwikkeld moet worden.

Baaijen gebruikt registraties van toetsaanslagen en metingen over de wijze waarop proefpersonen hun ideeën ontwikkelen om individuele verschillen in begripsontwikkeling te verklaren. Ze onderzocht of verschillen in leereffecten verklaard kunnen worden door de manier waarop de schrijftaak wordt voorbereid en of dit verschilt per type schrijver. Baaijen rapporteert in haar proefschrift over nieuwe bevindingen die potentieel belangrijk zijn voor theorievorming en schrijfonderwijs. De resultaten laten zien hoe uit registraties van toetsaanslagen betekenisvolle metingen afgeleid kunnen worden die inzicht geven in het schrijfproces en hoe begripsontwikkeling afhangt van zowel expliciete denkprocessen als impliciete taalproductieprocessen. Verder blijkt dat de ontwikkeling van begrip systematisch samenhangt met de manier waarop oude en nieuwe ideeën tijdens het schrijven worden geïntroduceerd. Duidelijk wordt ook dat impliciete opvattingen van schrijvers zijn gerelateerd aan tekstkwaliteit. Tot slot laten de resultaten zien dat leren door schrijven en het produceren van een goede tekst niet samengaan: schrijvers geven prioriteit aan één van beide doelen. De conclusie van Baaijen is dat er een dual-process model vereist is om de leereffecten van schrijven te kunnen verklaren.

Veerle Baaijen (Den Haag, 1982) deed de research master Linguistics aan de Rijksuniversiteit Groningen. Ze verrichtte haar onderzoek bij het Center for Language and Cognition Groningen, aan de Faculteit der Letteren. Baaijen werkt als docent bij de afdeling Taalbeheersing en bij de afdeling Communicatie- en Informatiewetenschappen aan de RUG.