Mechanisms of antimicrobial action of quarternary ammonium compounds

Promotie: mw. M. Crismaru, 12.45 uur, Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen

Proefschrift: Mechanisms of antimicrobial action of quarternary ammonium compounds

Promotor(s): prof.dr.ir. H.J. Busscher, prof.dr. J.A. Loontjens, prof.dr. H.C. van der Mei

Faculteit: Medische Wetenschappen

Quaternaire ammoniumverbindingen mogelijk effectief tegen infectie implantaten

Mihaela Crismaru bracht de werking van quaternaire ammoniumverbindingen (QAC’s) in kaart. Dit zijn veelbelovende verbindingen die infectie van implantaten wellicht kunnen helpen voorkomen. QAC-moleculen hebben veel antimicrobiële eigenschappen, zowel bij toepassing in een oplossing, als geïmmobiliseerd op een oppervlak, zo laat het onderzoek zien.

Aanhechting van micro-organismen (bijvoorbeeld bacteriën) aan oppervlakken komt in veel situaties voor. Roest en tandplaque zijn bekende voorbeelden. Maar ook bij kunstgewrichten, katheters en andere implantaten kan vorming van een biofilm tot infecties leiden. Wanneer infectie optreedt, moet het implantaat vaak vervangen worden. Dit is niet alleen belastend voor de patiënt, er is ook grote kans op een hernieuwde infectie en de extra operaties brengen grote kosten met zich mee.

Crismaru vond aanwijzingen dat QAC-moleculen die geïmmobiliseerd zijn op een oppervlak, een geheel andere werkingsmechanisme bezitten dan wanneer ze zich in een oplossing bevinden. Waar het werkingsmechanisme van QAC’s in oplossing is gebaseerd op adsorptie, ionenuitwisseling en membraanschade, verbeteren geïmmobiliseerde QAC-moleculen de hechtingkrachten tussen een bacterie en een substraat. Dit leidt uiteindelijk tot verminderde groei, stress deactivering en celdood.

Mihaela Crismaru (Roemenië, 1981) studeerde biotechnologie in Iasi, Roemenië. Ze verrichtte haar onderzoek aan de afdeling BioMedical Engineering van het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) en binnen het W.J. Kolff Instituut. Het onderzoek werd mede gefinancierd door Technologiestichting STW.