Effects of interventions in the RAAS and sodium status on classical and non-classical outcome parameters in chronic kidney disease

Promotie: mw. M.C.J. Slagman, 14.30 uur, Aula Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen

Proefschrift: Effects of interventions in the RAAS and sodium status on classical and non-classical outcome parameters in chronic kidney disease

Promotor(s): prof.dr. G.J. Navis

Faculteit: Medische Wetenschappen

Minder zout eten: minder dialyse en minder pillen nodig

Matig zout eten, eventueel aangevuld met zoutafdrijvende medicatie (diuretica) is zeer effectief om de standaardbehandeling bij chronische nierziekten te verbeteren. Dat blijkt uit onderzoek van promovenda Maartje Slagman. De resultaten onderstrepen hoe belangrijk het is nierpatiënten te helpen bij het bereiken van een gezonde leefstijl. Dit ter bescherming tegen voortschrijdende schade aan nieren, hart en bloedvaten.

Ongeveer een op de acht Nederlanders lijdt aan een chronische nierziekte. Hierdoor ontstaan dikwijls hoge bloeddruk (hypertensie) en eiwitverlies via de urine (proteïnurie), waardoor nier- en hartschade verergeren. Hypertensie en proteïnurie worden in stand gehouden door buitensporige activiteit van het RAAS hormoonsysteem (renine-angiotensine-aldosteron systeem) en door overmatig vasthouden van zout (zoutretentie). Centraal in de huidige behandeling staat het remmen van proteïnurie en hypertensie met RAAS blokkerende medicijnen, namelijk ACEi (Angiotensine Converterend Enzym inhibitoren) of ARB (Angiotensine Receptor Blokkers). Helaas is deze behandeling bij veel patiënten onvoldoende effectief.

Het onderzoek van Slagman laat zien dat vermijden van overmatig zoutgebruik leidt tot aanzienlijke gezondheidswinst. Het combineren van zoutbeperking (en eventueel diuretica) met ACEi of ARB, vermindert proteïnurie en hypertensie effectiever, en verlaagt merkerstoffen van beschadiging of littekenvorming of mogelijk zuurstofgebrek in de nieren. Het combineren van ACEi en ARB is minder effectief dan een zoutbeperkt dieet, maar kan worden overwogen als aanvullende maatregel.

Juli 2011 is een persbericht verschenen naar aanleiding van een publicatie over dit onderzoek in de British Medical Journal: http://www.umcg.nl/NL/UMCG/Nieuws/Persberichten/Pages/Matigmetzoutbeterdanmeermedicijnenbijchronischenierziekte.aspx

Maartje Slagman (Hengelo, 1981) studeerde geneeskunde aan de Rijksuniversiteit Groningen. Ze verrichtte haar promotieonderzoek aan de afdeling Interne Geneeskunde (onderafdeling Nefrologie) van het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG). Slagman is in opleiding tot reumatoloog in het UMCG.