RAVE breidt kaart van de Melkweg verder uit

Een team van astronomen, onder leiding van de Groningse sterrenkundige Maarten Breddels, heeft de afstanden van twintigduizend nabijgelegen sterren in de Melkweg bepaald voor RAVE, het Radial Velocity Experiment.  Deze stercatalogus is beschikbaar voor sterrenkundigen over de hele wereld om ons sterrenstelsel te doorgronden. Uiteindelijk zal de catalogus groeien tot een miljoen sterren.

 

Bijna twaalf jaar geleden produceerde de Europese satelliet Hipparcos een catalogus met de geprojecteerde snelheden van de sterren op de hemelbol. Later, toen de snelheden van deze sterren in de gezichtslijn werden gemeten, kregen astronomen een compleet beeld van de nabije sterren en hun bewegingen. Dankzij de nalatenschap van Hipparcos, andere missies en de nieuwste gegevens van RAVE is er een nieuwe catalogus beschikbaar met kinematische gegevens voor een veel groter gebied van de Melkweg.

Het is relatief makkelijk de posities van sterren op de hemelbol te meten, maar het bepalen van de afstand van een ster tot de aarde stelt eisen aan de observatietijd en modelleertechnieken. Alleen wanneer de afstand bekend is, is het mogelijk te bepalen hoe snel de sterren echt bewegen. Dit maakt het bijvoorbeeld mogelijk te bepalen hoeveel massa de Melkweg bevat, of om sterstromen te ontdekken waarmee we de geschiedenis van ons sterrenstelsel beter leren begrijpen.

De kaart met posities en snelheden waarover astronomen tot nu toe de beschikking hadden, was beperkt tot de strikte nabijheid van onze zon (vergelijkbaar met de straten rondom ons huis). Wat nu in kaart is gebracht met RAVE geeft ons als het ware een beeld van een compleet stadsdeel, en waar en hoe snel de auto's rijden.

Meer informatie

Maarten Breddels, Kapteyn Instituut, Rijksuniversiteit Groningen
Tel:  +31 (0)50 363 4080
E-mail

Amina Helmi, Kapteyn Instituut, Rijksuniversiteit Groningen
Tel: +31 (0)50 363 4045
E-mail

De catalogus met posities en snelheden van 20.000 sterren kan gedownload worden vanaf http://www.astro.rug.nl/~rave, en zal worden bijgewerkt wanneer er nieuwe data van RAVE beschikbaar komen.

Het artikel dat dit werk beschrijft is geaccepteerd voor publicatie in Het tijdschrift Astronomy & Astrophysics. Preprint op: http://www.astro.rug.nl/~rave/article/preprint.pdf

Het RAVE-team gebruikt de 'six-degree field' multi-object spectrograaf op de 1,2 m UK Schmidt Telescope bij het Anglo-Australian Observatorium, in Siding Spring Observatory, New South Wales in Australië. De RAVE (www.rave-survey.aip.de) teamleden komen onder andere uit Australië, Canada, Frankrijk, Duitsland, Italië, Nederland, Slovenië, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten.

Twee RAVE-filmpjes op: http://www.astro.rug.nl/~rave/

Opgemaakt persbericht op www.astronomie.nl/