COELO: 'Woonlasten grote gemeenten stijgen minder na vrijgeven OZB-tarieven'

De grote gemeenten verhogen hun woonlasten dit jaar met gemiddeld 3,0 procent. Vooral het rioolrecht gaat omhoog. De stijging van de OZB blijft onder de inflatie. Dit blijkt uit het Belastingoverzicht Grote Gemeenten 2008, dat in opdracht van het Belastingoverleg Grote Gemeenten (BOGG) is opgesteld door het Centrum voor Onderzoek van de Economie van de Lagere Overheden (COELO) van de Faculteit Economie en Bedrijfskunde van de Rijksuniversiteit Groningen.

COELO onderzocht voor dit jaarlijkse overzicht de tarieven in 36 grote gemeenten, waar 37 procent van de Nederlandse bevolking woont. Het volledige Belastingoverzicht Grote Gemeenten is te vinden op www.coelo.nl .

Woonlasten grote gemeenten

De gemeentelijke woonlasten (OZB, rioolrecht en reinigingsheffing) voor een meerpersoonshuishouden stijgen gemiddeld met 18 euro (3,0 procent) tot 606 euro. Vorig jaar bedroeg deze stijging nog 5,6 procent. De woonlasten zijn het laagst in Tilburg (493 euro) en het hoogst in Heerlen (752 euro).
Van de bijkomende woonlasten (dus naast huur of financiering eigen woning) nemen de gemeentelijke lasten 18 procent voor hun rekening, iets meer dan het eigenwoningforfait (15 procent). Energie en water is met 42 procent veruit de grootste post, de waterschapslasten (7 procent) vormen de kleinste.

Tariefontwikkeling

Het gemiddelde OZB-tarief voor woningen ligt dit jaar 5,4 procent lager dan vorig jaar. Gemeenten verlagen hun tarieven, omdat woningen als gevolg van een nieuwe taxatie op papier 7,8 procent meer waard zijn geworden. Gecorrigeerd voor de waardeontwikkeling stijgen de gemiddelde OZB-tarieven van de grote gemeenten dit jaar met 1,5 procent voor woningen en met 1,4 procent voor niet-woningen (voornamelijk bedrijfspanden). Deze stijging ligt iets onder de inflatie. Eigenaren van woningen betalen in 2008 gemiddeld 203 euro aan OZB. Dat is nauwelijks meer dan vijf jaar geleden: in 2003 betaalden ze gemiddeld 200 euro. (prijspeil 2008).
Het gemiddelde tarief voor rioolrecht neemt in 2008 met 7,1 procent wel fors toe, tot 131 euro. Zoetermeer verhoogt het rioolrecht in procenten het meest (67 procent), maar blijft wel het goedkoopst (37 euro) door een relatief lage kostendekking (37 procent). Het duurst is Nijmegen (230 euro), dat een volledig kostendekkend tarief heeft.
De gemiddelde reinigingsheffing ligt met 272 euro 2,2 procent hoger dan vorig jaar. Nijmegen is met een relatief lage kostendekking (40 procent) het goedkoopst (92 euro), Heerlen (met volledige kostendekking) het duurst (376 euro).
In de afgelopen vijf jaar is de gemiddelde kostendekking van de reinigingsheffing gestegen van 90 procent naar 94 procent. De gemiddelde kostendekking van het rioolrecht is in deze periode gestegen van 81 naar 95 procent.

Afschaffing maximering OZB-tarieven

In 2008 is de maximering van de OZB-tarieven afgeschaft. Gemeenten mogen zelf hun tarieven bepalen. Het kabinet heeft daarbij echter bepaald dat de landelijke opbrengst van de OZB in 2008 niet meer dan 3,75 procent hoger mag zijn dan in 2007 (de macronorm). De totale stijging van de OZB-opbrengst in de 36 grote gemeenten blijft daar met 1,49 procent ver onder. Belangenorganisaties hebben fel geprotesteerd tegen het loslaten van de OZB-tarieven (Eigen Huis: “verbijsterd”; VNO/NCW: “onverantwoord”). Hun vrees dat de OZB hierdoor zou stijgen is niet uitgekomen.

Rioolrecht/rioolheffing blijft stijgen

Het rioolrecht stijgt om verschillende redenen al jaren. De kosten die gemeenten moeten maken zijn sterk opgelopen door landelijke en Europese milieumaatregelen en door vervanging van oude riolen. Daarnaast is de gemiddelde kostendekking van het rioolrecht de laatste jaren verhoogd. Een kleiner deel van de kosten wordt nu uit de OZB-opbrengst betaald. Ook de komende jaren zal het rioolrecht blijven stijgen, omdat gemeenten meer watertaken moeten uitvoeren. Om de nieuwe taken te bekostigen wordt een nieuwe rioolheffing ingevoerd, die geleidelijk het bestaande rioolrecht vervangt. Vijf grote gemeenten voeren deze heffing dit jaar in.

Prijs rijbewijs ongeveer gelijk gebleven

Na de prijsstijging van vorig jaar in verband met de invoering van een nieuw model rijbewijs blijft de prijs van het rijbewijs dit jaar vrijwel onveranderd. De stijging van de gemiddelde prijs van een rijbewijs blijft met 0,4 procent ver onder de inflatie. De prijs van een rijbewijs varieert van 29,50 tot 62,00 euro. Een paspoort is in vrijwel elke gemeente even duur (ruim 48 euro). Een uittreksel uit het bevolkingsregister (GBA) kost tussen 5,30 en 14,45 euro en is gemiddeld 3,3 procent duurder dan vorig jaar.

Noot voor de pers

Meer informatie: drs. A.S. Zeilstra, tel. (050) 363 83 44, of dr. L.A. Toolsema, tel. (050) 363 45 35, e-mail: coelo@rug.nl.

Het volledige Belastingoverzicht Grote Gemeenten is te vinden op www.coelo.nl .
Belastingoverzicht Grote Gemeenten 2008, COELO, Groningen, ISBN 9789076276496.

Tarievenoverzicht grote gemeenten 2008 (meerpersoonshuishoudens)

Gemiddelden zijn gewogen naar inwonertal.

a Tarief voor eigenaar per 2.500 euro waarde.

b Tarief voor eigenaar en gebruiker samen per 2.500 euro waarde

c Meerpersoonshuishoudens

d OZB eigenaar voor een woning met de in de betreffende gemeente geldende gemiddelde waarde, plus rioolrecht en reinigingsheffing voor een meerpersoonshuishouden

e Mutatie OZB-tarieven: gecorrigeerd voor de stijging van de waarde van onroerende zaken.