Vidi voor Namkje Koudenburg: Hoe gesprekken bijdragen aan polarisatie

Waarom lopen maatschappelijke discussies soms zo uit de hand? En kunnen kleine veranderingen in gesprekspatronen op grotere schaal maatschappelijke effecten hebben? Met een Vidi-beurs gaat sociaal psycholoog Namkje Koudenburg onderzoeken hoe de dynamiek van alledaagse gesprekken bijdraagt aan maatschappelijke polarisatie.

Koudenburg benadert polarisatie vanuit een bottom-up perspectief: niet vanuit grote ideologische tegenstellingen, maar vanuit de microdynamiek van gesprekken tussen mensen. “We willen begrijpen hoe subtiele patronen in de manier waarop mensen met elkaar praten kunnen leiden tot het versterken of juist verminderen van tegenstellingen,” legt ze uit.

Om dat te onderzoeken analyseert Koudenburg met haar team gesprekken in microgemeenschappen, zowel in gecontroleerde laboratoriumomgevingen als in de praktijk - offline én online. Ze combineert experimentele en kwantitatieve methoden met kwalitatieve conversatieanalyse en computational modelling, om te zien hoe kleine veranderingen in gesprekspatronen op grotere schaal maatschappelijke effecten kunnen hebben.

Het uiteindelijke doel: beter begrijpen hoe polarisatie ontstaat en escaleert, en op basis daarvan richtlijnen ontwikkelen voor de-escalatie en gezonder democratisch debat.